راهنمای مطالعه
مهارت های زندگی
حتماً عبارت «مهارت های زندگی» به گوش همه‌ی ما خورده است و اگر هم نتوانیم در مورد چیستی آن مطمئن باشیم، می‌توانیم حدس بزنیم که شامل چه مواردی است.
مهارت های زندگی، مهارت‌هایی هستند که ما برای یک زندگی سالم و موفق به آن‌ها احتیاج داریم. به عنوان مثال مهارت‌هایی مثل مهارت ارتباط مؤثر، توانایی تصمیم‌گیری، جرأت ورزی، مدیریت استرس و… به ما کمک می‌کنند تا به اهدافمان برسیم و از همه‌ی ظرفیتمان استفاده کنیم. این مهارت‌ها شامل همه‌ی رفتارها، حالت‌های ذهنی و فعالیت‌هایی هستند که برای اداره‌ی امور زندگی، تعامل با دیگران و پردازش هیجاناتمان به ما کمک می‌کنند.
چرا مهارت های زندگی مهم هستند؟
در دنیای امروز همه چیز با سرعت در حال تغییر است و مهارت های زندگی به ما کمک می‌کنند تا در امور زندگی روزانه بتوانیم چالش‌ها را کنترل کنیم. برای اینکه از سرعت رو به افزایش افزایش زندگی مدرن جا نمانیم و بتوانیم از عهده‌ی اضطراب‌ها و هیجانات بر بیایم و در محیط تحصیلی و شغلی عملکرد خوبی داشته باشیم، به یادگیری مهارت های زندگی نیاز داریم.
فواید مهارت های زندگی برای همه‌ی افراد
- دست‌یابی به روش‌های جدید تفکر و حل مسئله
- یادگیری درباره‌ی تأثیر اعمال و مسئولیت‌پذیری به جای شماتت دیگران و فرافکنی
- توانایی تحلیل انتخاب‌های مختلف و بهترین شکل تصمیم‌گیری در موقعیت‌های متفاوت
- افزایش خودآگاهی و پذیرش دیگران و همدلی با آن‌ها
فواید مهارت های زندگی در محیط‌های کاری
دانش‌آموزان و دانشجویان سخت کار می‌کنند تا نمره‌های خوب بگیرند، اما بعد از فارغ التحصیلی بسیاری از آن‌ها برای پیدا کردن شغل مناسب به مشکل برمی‌خورند. بر اساس پژوهشی که در سال 2011 انجام شد، کارفرماها دیگر فقط به مدرک و موفقیت تحصیلی اهمیت نمی‌دهند و مهارت‌های زیر برایشان امتیازهای مهم‌تری هستند:
- توانایی مدیریت خود، حل مشکلات و درک محیط کار
- توانایی شرکت در کار تیمی
- مدیریت زمان
- توانایی سازگاری با نقش‌های مختلف و انعطاف پذیری
فواید مهارت های زندگی برای جامعه
- افزایش ارتباط‌های بین المللی و پذیرش شهروندان کشورهای دیگر
- احترام به تنوع فرهنگی، شکوفایی خلاقیت و رشد جامعه
- رشد مهارت‌های گفتمانی و توانایی تعامل اجتماعی
تعداد مهارت های زندگی بسیار زیاد است. در واقع هر مهارتی که در زندگی به کار ما بیاید، یک مهارت زندگی است. از بستن بند کفش‌ها گرفته تا رانندگی و شنا کردن. اما چند مهارت اصلی وجود دارند که در تعاملات و محیط های تحصیلی و شغلی برای مدیریت چالش‌ها، استرس، هیجانات، زمان و رسیدن به اهداف بیشترین کمک را به ما می‌کنند. در ادامه به تعدادی از مهم‌ترین مهارت های زندگی می‌پردازیم:
ارتباط مؤثر
مهارت ارتباط مؤثر باعث می‌شود افراد به هم گوش کنند، نسبت به هم پذیرش داشته باشند و از همدیگر یاد بگیرند. در یک ارتباط مؤثر فرد باید بتواند افکار و احساسات خود را با دیگران در میان بگذارد.
همدلی
انسان‌هایی که توانایی همدلی با دیگران را دارند، مشکلات و دغدغه‌های آن‌ها را درک می‌کنند، در تعاملات اجتماعی به دیگران اهمیت می‌دهند و در صورت امکان در جهت رفع مشکلات دیگران برمی‌آیند.
مدیریت هیجان‌ها
همه‌ی ما در زندگی روزانه انواع مختلفی از هیجان‌ها را تجربه می‌کنیم؛ عصبانی می‌شویم، خوشحال می‌شویم، می‌ترسیم، دچار اضطراب می شویم و … اگر بتوانیم هیجان‌ها را کنترل کنیم، احساسات موجب کاهش عملکردمان در محیط‌های تحصیلی، شغلی و تعاملات اجتماعی نمی‌شوند.
تفکر خلاق
تفکر خلاق به ما کمک می‌کند تا وقتی با مسأله‌ای جدید مواجه می‌شویم، بتوانیم راهی نو و شیوه‌ای منحصر به فرد برای حل آن پیدا کنیم.
تفکر انتقادی
با تفکر انتقادی ما می‌توانیم همه چیز را با دقت بررسی کنیم، نقاط مثبت و منفی، قوت‌ها و ضعف‌ها را ببینیم و به سادگی چیزی را قبول نکنیم. تفکر انتقادی در تصمیم‌گیری‌های درست به ما کمک می‌کند.
خودآگاهی
کسی که خودش را بشناسد، از نقاط قوت و نقاط ضعف خودش باخبر است. علایق، رغبت‌ها، استعدادها، مهارت‌ها و توانایی‌های خودش را تشخیص می‌دهد و مسئولیت‌هایی را تقبل می‌کند که با خصوصیاتش هم‌خوانی داشته باشند.
توانایی حل مسئله
ما همیشه در زندگی با مسائل مختلفی مواجه می‌شویم. اگر توانایی حل آن‌ها را نداشته باشیم، از روند زندگی عقب می‌مانیم. اما اگر بتوانیم از پس حل مسائل بربیاییم، عملکردمان در حوزه‌های مختلف افزایش می‌یابد.
توانایی تصمیم گیری
زندگی کردن بدون تصمیم‌گیری امکان پذیر نیست. آموختن این مهارت باعث می‌شود بتوانیم بهترین راه حل ممکن را برای گذر از مشکلات پیدا کنیم.
در دنیای امروز، زندگی کردن بدون مهارت‌های زندگی دشوار است. انسان‌های دنیای مدرن باید بتوانند در شرایط متفاوت زندگی از خود انعطاف‌پذیری نشان بدهند، با شرایط مختلف سازگار شوند و بهترین تصمیم‌ها را در فراز و نشیب‌های زندگی بگیرند و همه‌ی این‌ها مستلزم یادگیری مهارت‌های زندگی است.
در ادامه مطالعه‌ی مقاله‌ی «هوش هیجانی» را به شما پیشنهاد می‌کنیم.