مادر سالاری در تاریخ، جامعه و خانواده

مادر سالاری

اکثر جوامع در دنیای امروز مرد سالار هستند. مرد سالاری به این معنا است که مهم ترین امور جامعه در دست مردان است و آن ها انواع مدیریت را از سطح فردی گرفته تا سطح کلان به عهده دارند. حتی در پیشرفته ترین جوامع که حقوق زنان محترم شمرده می شود، فعالین مدنی برای احقاق حقوق زنان تلاش زیادی می کنند و اگرچه زنان موفق شده اند جایگاه های سیاسی و اجتماعی تأثیر گذاری را از آن خود کنند، برابری حقوق زن و مرد هنوز به معنای واقعی کلمه وجود ندارد.

آنچه در پژوهش های تاریخی بسیار جالب و قابل توجه است، این است که در دوره ای از تاریخ حضور انسان بر روی کره زمین، زنان مسئولیت بیشتری در اداره امور خانواده و جامعه داشتند و به بیانی ساده تر به جای مرد سالاری یا پدر سالاری، مادر سالاری حرف اول را می زده.

عصر مادر سالاری

بر خلاف تصور عموم مردم، در دوران باستان، زنان نقش حاشیه ای نداشتند و در همه امور زندگی مدیر بودند. در حدی که به این بازه زمانی در تاریخ، مادر سالاری می گویند.

در عصر نوسنگی که در واقع عصری بعد از دوران گردآوری خوراک و شکار است، دکتر مشاوره خانواده میگوید زن ها بسیار قدرتمند شدند و جایگاه بالایی کسب کردند. مردان به شکار می رفتند و از آنجایی که مدت زمان طولانی ای را دور از خانه و خانواده بودند، زنان مسئولیت تأمین امنیت فرزندان، کشاورزی، تهیه غذا، بافندگی و…. را به عهده می گرفتند. حتی بسیاری از پژوهشگران معتقدند که ساختن منزل و پناهگاه هم در آن دوران بر عهده زنان بوده.

بنا بر گفته باستان شناسان، در عصر مادر سالاری نسبت فرزند به مادر می رسید و افراد را به نام مادرشان می شناختند.

مرد سالاری

در دوره ای که مردان شکار را کنار گذاشتند و به کشاورزی و دامداری روی آوردند، مسئولیت های مهم را از دست زنان گرفتند و مرد سالاری و پدر سالاری جای مادر سالاری را گرفت.

در واقع در عصر پارینه سنگی پدر سالاری شکل گرفت و عدالت و مساوات میان زن و مرد از بین رفت.

مادر سالاری در خانواده

در دنیای امروز زنان دوباره به دنبال جایگاه پیشین خود هستند و با فعالیت های مختلف اجتماعی و مدنی در جامعه، از حاشیه خارج شده و پا به پای مردان کار می کنند. اما این مسیر همچنان ادامه دارد.

بخشی از سیستم های پدر سالاری و مادر سالاری مرتبط با جامعه است اما یک بعد مهم و تأثیر گذار دیگر آن در خانه و خانواده اهمیت پیدا می کند. در اکثر جوامع دنیا خانواده ها همچنان پدر سالار هستند. یعنی این مرد است که ریاست خانواده را به عهده دارد، نیازهای اقتصادی را برطرف می کند، تصمیم های مهم می گیرد، امنیت خانواده را تأمین می کند و….

در خانواده های معدودی به دلایلی مثل دلایل فرهنگی مادر سالاری در خانواده حاکم است. یعنی این مادر است که خانواده و امور خانوادگی را اداره می کند. اما اگر بخواهیم از نظر روانشناختی ساز و کارهای نهاد خانواده را بررسی کنیم، باید بگوییم که نه پدر سالاری سیستم سالمی است و نه مادر سالاری بلکه اصل باید بر مشارکت و تقسیم وظایف باشد.

فرزندان نباید به هیچ عنوان تصور کنند که یکی از والدین رئیس است و دیگری مسئولیت کمتر یا کم اهمیت تری بر عهده دارد. امروزه خانواده سالم نهادی است که اعضای آن از همدیگر نمی ترسند، کارها به صورت مشارکتی انجام می شوند و علاوه بر والدین فرزندان هم با توجه به سن و سال و قابلیت هایشان در اداره خانواده نقش دارند.

در ادامه مطالعه مقاله مشاوره روانشناسی را به شما پیشنهاد می کنیم.

برای اطلاعات بیشتر در زمینه مادر سالاری و مزایا و معایب آن می توانید با مشاوران خانواده آیدانیتو تماس بگیرید. و مشاوره تلفنی دریافت کنید.