بارش فکری

بارش فکری

شاید کلمه بارش فکری (Brainstorming) یا طوفان فکری را همه ما شنیده باشیم اما دقیقاً معنی آن را ندانیم و درک نکنیم. بارش فکری در حقیقت یک روش یا تکنیک برای حل مسئله است و به واسطه این روش می توان با مطرح کردن انواع ایده ها و راهکارها، بهترین را انتخاب کرد.

این روش مخصوصاً در شرایطی که اعضای یک تیم، با همکاری همدیگر مشغول حل مسئله ای باشند، فواید بیشتری دارد و منجر به انجام دقیق تر و بهتر کار گروهی می شود. در جلسات بارش فکری ، همه افراد حاضر در جلسه هر آنچه را که به عنوان راه حل به ذهنشان خطور می کند بیان می کنند و با دیگران سهیم می شوند. در این وضعیت نباید کسی یا ایده ای را قضاوت یا تحلیل کرد. ارزیابی راهکارها باید در انتهای جلسه و بعد از این که همه ایده هایشان را مطرح کنند انجام شود.

فواید طوفان فکری

وقتی برای حل یک مسئله به یک راه حل قناعت نکنیم، این فرصت را برای خودمان فراهم می کنیم که از جنبه های مختلف به یک مسئله نگاه کنیم و وارد بهترین مسیر بشویم.

از سویی دیگر بارش فکری یک فضای آزاد و بدون سانسور ذهنی ایجاد می کند. در چنین فضایی خلاقیت بیشتر می شود و معمولاً روش های خلاقانه نتایج بهتری دارند.

بارش فکری گروهی

بارش فکری گروهی به این صورت است که افراد یک گروه برای مطرح کردن ایده هایشان دور هم جمع می شوند تا از ایده های همدیگر استفاده کنند. این گروه می تواند یک گروه کاری، درسی یا هر گروه دیگری باشد که در آن اعضای گروه اهداف مشترکی دارند و روی پروژه ی مشترکی کار می کنند.

در فرایند بارش فکری گروهی، تجارب و زوایای دید متفاوت، دریچه هایی را به سمت اعضای گروه باز می کند. برای انجام طوفان فکری گروهی می توان از مراحل زیر استفاده کرد:

آماده کردن جلسه بارش فکری

در این مرحله همه اعضای گروه در یک فضای امن و مطبوع دور هم جمع می شوند و مسئله مورد نظر را مطرح می کنند. بهتر است یک نفر در این مرحله مسئولیت ثبت ایده ها را به عهده بگیرد.

ارائه راهکارها

در این مرحله بارش فکری اتفاق می افتد. مهم ترین ویژگی این مرحله باید این باشد که افراد بتوانند آزادانه ایده هایشان را مطرح کنند و خود سانسوری نداشته باشند. اما معمولاً این ویژگی محقق نمی شود و بعضی ممکن است از ترس قضاوت شدن ساکت بمانند یا بعضی افکارشان را بیان نکنند.

بهترین حالت بارش فکری گروهی زمانی اتفاق می افتد که هر یک از اعضای گروه آزادانه راهکارهایش را با دیگران در میان بگذارد و همه راهکارها جایی ثبت شوند. مثلاً روی کاغذ بزرگی روی دیوار یا تخته ای نوشته شوند و در معرض دید همگان قرار بگیرد.

بحث و تحلیل

در این مرحله باید ایده ها بررسی شوند و در مورد کارآمد بودن یا نبودن هر راهکاری بحث شود تا بتوان بهترین روش حل مسئله را انتخاب کرد. البته بهتر است گروه یک تسهیل گر داشته باشد تا بحث ها به بیراهه نروند و زمان تلف نشود.

اگر نظم جلسه حفظ شود، می توان ایده های مفید را جدا کرد و حتی بهترین ایده ها را توسعه داد و به بهترین نتایج رسید.

طوفان فکری فردی

از روش بارش فکری می توان به تنهایی و برای حل مشکلات فردی هم استفاده کرد. مزیت این روش این است که اگر فرد با خودش صادق باشد خود سانسوری اتفاق نمی افتد و فرد می تواند برای حل مسئله اش بدون ترس از قضاوت دیگران، همه راهکارها را بررسی کند.

از سویی دیگر این روش معایبی هم دارد، مثلاً نمی توان از تجارب دیگران استفاده کرد و از دریچه های دیگری به مشکل نگاه کرد.

در آخر می توان گفت که طوفان فکری یک تکنیک حل مسئله و روشی خلاقانه برای بررسی انواع ایده ها و انتخاب بهترین راهکار یا راهکارها است.

در ادامه مطالعه مقاله «مهارت تصمیم گیری» را به شما پیشنهاد می کنیم.

برای اطلاع از جزئیات فرایند بارش فکری، می توانید با مشاوران متخصص آیدانیتو تماس بگیرید.