راهنمای مطالعه
خانواده
نهاد خانواده شاید مهم‌ترین نهاد در یک جامعه باشد. بیشتر انسان‌ها در خانواده چشم باز می‌کنند و اولین تعاملات انسانی را در آنجا برقرار می‌کنند. پاسخ این سؤال که خانواده دقیقاً شامل چه کسانی است درفرهنگ های مختلف متفاوت است. در بعضی کشورها، والدین و فرزندان خانواده را تشکیل می‌دهند و در بعضی مناطق سایر خویشاوندان هم اعضای یک خانواده هستند.
خانواده و سلامت روانی
بر اساس یافته‌های یک پژوهش که در روز جهانی سلامت ذهنی انجام شد، 80% از بیماران روانی اعتقاد داشتند که شرایط روانی آن‌ها تأثیرات زیان آوری بر خانوادههایشان گذاشته است.
اختلالات روانی یک یا چند نفر از اعضا می‌توانند تعادل یک خانواده را به هم بزند. مشکلات و تعارضات بین فردی ممکن است صمیمیت، هم‌بستگی و سلامت خانواده را در خطر قرار دهند. گاهی اوقات وقتی کسی تحت درمان قرار می گیرد، نتایج هیجانی و رفتاری درمان او فراموش می‌شود. اما تأثیر این نتایج در خانواده انکارناپذیر است.
بر اساس تحقیقی که در سوئد انجام شد، در خانواده‌هایی که یکی از اعضا تحت درمان بودند، نیمی از افراد خانواده ادعا کردند که از اختلالاتی مثل افسردگی و اختلالات خواب رنج می‌برند.
نمی‌توان در فرآیند درمان یک شخص، چه کودک باشد و چه سالمند، اعضای خانواده‌اش را فراموش کرد. مهم نیست که مشکل اعتیاد باشد یا اختلالی مثل بیش فعالی. افسردگی باشد یا طلاق عاطفی. همه‌ی افراد خانواده درگیر می‌شوند.
روانشناسی خانواده
روانشناسی خانواده یک تخصص مهم در روانشناسی است که بر اساس اصول نظریه‌ی سیستم‌ها بنا شده است. نظریه‌ی سیستم‌ها معتقد است که فعالیت هر عضو از یک نهاد یا سازمان بر فعالیت سایر اعضا اثر می‌گذارد. خانواده هم دقیقاً نهادی است که اعضایش به هم وابسته‌اند و بر هم اثر می‌گذارند.
روانشناسان خانواده بر روانشناسی رشد که ویژگی‌های ذهنی و روانشناختی انسان‌ها را در هر مرحله از رشد بررسی می‌کند، انواع نظریه‌های شخصیت، روانپزشکی، روانشناسی بوم شناختی، روش‌های زوج درمانی و خانواده درمانی، مسائل اخلاقی و قانونی خانواده و روش‌های پژوهش درباره‌ی خانواده تسلط دارند.
این روانشناس‌ها با زوج‌هایی که از مشکلات جنسی و عاطفی رنج می‌برند، خانواده‌هایی که فرزندشان مبتلا به یک اختلال روانی است، افراد معتاد و اعضای خانوادههایشان، سالمندانی که از اختلالات مربوط به سنشان رنج می برند و … کار می‌کنند.
خانواده‌های ناکارآمد
بعضی از افراد آرزو دارند که بالاخره یک روز از خانه‌ی پدری بروند و خانواده را برای همیشه پشت سر بگذارند. چنین افرادی در یک خانواده‌ی گرم و صمیمی بزرگ نشده اند و خانواده برایشان یادآور تعارض و تشنج و درگیری‌هایی است که ریشه‌های روانشناختی دارند. روابط در چنین خانواده‌هایی ازهم‌گسیخته و ناکارآمد است. پدر و مادر و فرزندان از هم دورند و آسیب‌های روانی متعددی اعضا را تحت‌تأثیر قرار داده است.
مثال‌هایی از مشکلات خانواده‌های ناکارآمد:
- طلاق
- مشکلات جنسی همسران
- طلاق عاطفی
- اعتیاد
- سبک‌های فرزندپروری آسیب‌زا
- خیانت
- اختلالات سالمندان
- مشکلات زناشویی
- اختلالات جوانان
- اختلالات نوجوانان
- اختلالات کودکان
- روابط بین فردی ضعیف و غیرصمیمی
چرا سلامت روانی خانواده مهم است؟
زیگموند فروید، پدر علم روانکاوی، معتقد است که شخصیت ما در بزرگسالی کاملاً وابسته به سال‌های اولیه‌ی زندگی، ویژگی‌های خانواده و شیوه‌های فرزندپروری است. پژوهش‌ها هم ثابت کرده‌اند که اختلال روانی یکی از اعضای خانواده می‌تواند منجر به اختلالات سایر اعضای خانواده شود.
خانواده نهادی است متشکل از انسانی‌هایی که بیشترین تأثیر را بر روی هم می‌گذارند و سلامت هر خانواده، سلامت جامعه را تضمین می کند. مشکلات و تعارضات روانی یک خانواده از اهمیت بالایی برخوردار است چون هر خانواده‌ی سالم، قدمی در راستای سلامت روانی جامعه برمی‌دارد.
در ادامه، مطالعه‌ی مقاله‌ی روانشناسی خانواده را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
جهت انجام مشاوره با مشاوران آیدانیتو تماس بگیرید. شماره مشاور خانواده خود را دریافت کنید و برای مشاوره تلفنی اقدام کنید.