راهنمای مطالعه
ترک شیشه
شیشه یک ماده‌ی مخدر خطرناک است که در جنگ جهانی دوم برای رفع افسردگی و جلوگیری از گرسنگی و خستگی سربازانی که به مدت چندین شبانه‌روز مشغول جنگ بودند، به آن‌ها داده می شد تا پر انرژی باقی بمانند.
شیشه خالص‌ترین شکل آمفتامین است و واکنش بدن به این ماده بسیار شدید و قابلیت اعتیاد فیزیکی و روانی به آن بسیار زیاد است.
این ماده به شکل خرده شیشه یا تکه‌های کوچک یخ است و با روش‌های دود کردن، استنشاق از راه بینی، خوراکی و یا تزریق مصرف می‌شود.
شیشه در جامعه‌ی ما به نام‌هایی مثل «آیس» و «کریستال» هم خوانده می‌شود.
مصرف شیشه بیشتر در جوانان دیده می‌شود. آن‌ها به واسطه‌ی مصرف این ماده می‌توانند در مهمانی‌های شبانه، ساعت‌ها برقصند. همچنین دانشجوهایی که قصد دارند بی وقفه بیدار بمانند و درس بخوانند و کسانی که به هر دلیل نیاز دارند چند شبانه روز نخوابند به این ماده روی می‌آورند.
مصرف کنندگان شیشه در دفعات اول مصرف می توانند تا 72 ساعت نخوابند. در این مدت فرد سرشار از انرژی است و بعد از از بین رفتن اثر این ماده ممکن است حدود 48 ساعت نیاز به خواب داشته باشد.
تأثیرات مصرف شیشه
شیشه احساسات شدیدی از لذت و شادی ایجاد می‌کند و فرد سرشار از انرژی می‌شود. در این حالت نیاز او به غذا و خواب سرکوب می‌شود و می‌تواند ساعت‌ها بیدار بماند و اصلاً احساس گرسنگی نکند.
مصرف شیشه در دوزهای خیلی بالا ممکن است موجب پارانویا، توهم و رفتارهای عجیب و غریب شود.
با مصرف شیشه گیرنده‌های مغز در انتقال دهنده‌های عصبی‌ای که موجب احساس سرخوشی می‌شوند، غرق می‌شود.
در طول زمان، ممکن است این گیرنده‌ها خراب شوند و مصرف طولانی‌مدت شیشه می‌تواند منجر به این شود که مصرف‌کننده جز با مصرف شیشه احساس شادی نکند.
مشکلات ناشی از مصرف شیشه در کوتاه مدت
- افزایش ضربان قلب
- فشار خون بالا
- دمای نامنظم بدن
- افزایش سرعت تنفس
- مشکلات قلبی
- تنگ شدن رگ‌های خونی
مشکلات ناشی از مصرف شیشه در طولانی مدت
- پیری ظاهری فرد
- صدمه به دندان‌ها
- خطر سکته
- کاهش عملکرد ریه
- ضایعات و زخم‌های پوستی
- عملکرد شناختی ضعیف (مشکلاتی در حافظه و تصمیم گیری)
پژوهش‌ها نشان می‌دهند که مصرف شیشه بر مغز اثر می‌گذارد و آثارش به شکل پاره شدن رگ‌های مغز، مشکلاتی در حافظه، افسردگی و روان پریشی هستند.
این ماده‌ی مخدر می‌تواند منجر به پارانویا و توهم شود و فرد را پرخاشگر و خشن کند.
مصرف شیشه همچنین بر عملکرد فرد در حوزه‌های تحصیلی و شغلی اثر می‌گذارد و باعث کاهش کیفیت زندگی فردی و اجتماعی او می‌شود.
مصرف کنندگان شیشه که از نظر فیزیکی به آن وابسته هستند، نسبت به این ماده مقاوم می‌شوند. در نتیجه بعد از مدتی برای تجربه‌ی حس لذت بخش ناشی از مصرف این ماده و افزایش انرژی نیاز به مصرف بیشتری دارند.
افرادی که از نظر روانی به شیشه وابسته می‌شوند، بعد از مدتی به این نتیجه می‌رسند که مصرف این ماده از هر چیز دیگری مهم‌تر است. توقف مصرف این ماده به نظر این افراد امکان ناپذیر می‌آید.
اعتیاد به شیشه می‌تواند فیزیکی یا عاطفی یا به هر دو شکل اتفاق بی‌افتد.
نشانه‌های ترک شیشه
اگر شخصی که به شیشه اعتیاد دارد، مصرف آن را کنار بگذارد، نشانه‌هایی شامل موارد زیر را ظاهر می‌شوند:
- میل شدید به مصرف
- تمرکز ضعیف و مشکل موقعیت‌یابی
- کاهش انرژی و ناتوانی در تجربه‌ی احساس لذت
- تحریک پذیری
- افسردگی، اضطراب و ترس
- پارانویا
- دردهای جسمی
- خستگی و کمبود انرژی بیش از حد
- سردرد
- گرسنگی و افزایش اشتها
- اختلالات خواب
ترک شیشه
ترک شیشه یکی از مشکل ترین درمان‌های سوء‌مصرف مواد است و بر اساس مدت مصرف، مقدار مصرف و روش مصرف ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد.
ترک این ماده با دارو درمانی، روان درمانی، شوک درمانی، بستری در بیمارستان، ورود به کمپ‌های ترک اعتیاد و … انجام می‌شود.
در ادامه به تعدادی از روش‌های کارآمد برای ترک شیشه می‌پردازیم:
سم زدایی
سم زدایی به معنای قطع یا کاهش مصرف مواد مخدر است که موجب پیدایش علائم ترک می‌شود.
گاهی سم زدایی همراه با مصرف دارو یعنی جایگزینی داروهای کنترل شده به جای مواد مخدر انجام می‌شود و گاهی بدون دارو اتفاق می افتد.
سم زدایی می‌تواند سریع و ناگهانی باشد که اصطلاحاً به آن ترک یابویی یا بوقلمون سرد می‌گویند. و یا اینکه ممکن است تدریجی اتفاق بی‌افتد و مصرف ماده‌ی مخدر تدریجاً کاهش پیدا کند.
این روش طبیعی است و به واسطه‌ی بدن خودش را از مواد شیمیای خالی می‌کند. نشانه‌های ترک اعتیاد در سم زدایی بخش اصلی این فرآیند هستند و با سختی زیادی همراه‌اند.
کسانی که وابستگی‌شان به مواد مخدر خیلی طولانی باشد، این مرحله را با دشواری زیاد پشت سر می‌گذرانند.
از نشانه‌های ترک شیشه که در این مرحله بروز پیدا می‌کنند، می توان به افسردگی، اضطراب و افزایش اشتها اشاره کرد.
بعضی از مصرف کننده ها ترجیح می‌دهند که سم زدایی در خانه انجام بگیرد. البته بهتر است که سم زدایی با نظارت پزشکی انجام شود اما در خانه هم امکان پذیر است.
به طور کلی پیشنهاد می‌شود که سم زدایی با کمک یک دکتر، پرستار، دوست یا افراد خانواده انجام شود که در زمان پدیدار شدن نشانه‌های ترک به او کمک کنند.
برنامه‌ی توان بخشی بیرون از خانه
در این روش فرد معتاد در یک بیمارستان یا محیط مسکونی مخصوص ترک اعتیاد بستری می‌شود.
او در این مکان به خدمات پزشکی و سلامتی دسترسی دارد و در عین حال در جلسات مشاوره‌ی فردی و گروه درمانی شرکت می‌کند و به انواع روش‌های درمانی دسترسی دارد.
برنامه‌ی توان بخشی در خانه
یک حالت دیگر برنامه‌های توان بخشی این است که فرد در خانه‌اش زندگی می‌کند اما چند بار در هفته در جلسات و برنامه‌های توان بخشی خارج از خانه شرکت می‌کند.
مشاوره‌ی فردی
در این روش فرد در جلسات مشاوره‌ی فردی شرکت می‌کند و همچنان که با ریشه‌ها و علل اعتیادش مواجه می‌شود، یاد می‌گیرد که با کسب مهارت‌هایی از عهده‌ی ترک بربیاید.
مشاوره‌ی گروهی
مشاوره‌ی گروهی همه‌ی ویژگی‌های جلسات درمان فردی را دارد با این تفاوت که در این شیوه، فرد مهارت‌های اجتماعی هم یاد می‌گیرد و در ارتباط با کسانی که در وضعیتی مشابه با او قرار دارند، خودش را تنها نمی‌بیند و با هم فکری با آن‌ها مسیر ترک را بهتر طی می‌کند.
برنامه‌ی 12 قدم
برنامه‌ی 12 قدم اولین بار برای درمان معتادانی الکل ارائه شده اما آنقدر مفید بود که سایر معتادها هم برای ترک به آن روی می‌آورند.
این برنامه ریشه‌های مذهبی و معنوی دارد و به مصرف کننده‌های مواد مخدر کمک می‌کند تا در طول جلسات در کنار هم واقعیت اعتیاد را درک کنند و به یک زندگی پاک و خالی از اعتیاد برسند.
همه‌ی کسانی که با مواد مخدر آشنا باشند، می‌دانند که شیشه یک ماده‌ی اعتیاد آور بسیار خطرناک است و ترک آن آسان نیست. اما افراد معتاد نباید هرگز از ترک ناامید بشوند.
روش‌های بسیار و متنوعی برای ترک اعتیاد وجود دارند و اگر کسی به معنای واقعی کلمه برای ترک شیشه انگیزه داشته باشد، قطعاً موفق خواهد شد.
در ادامه مطالعه‌ی مقاله‌ی «روش‌های ترک اعتیاد» را به شما پیشنهاد می‌کنیم.