راهنمای مطالعه
اختلال های هذیانی
اختلال هذیانی که در گذشته به آن اختلال پارانوئید می گفتند، نوعی بیماری ذهنی جدی است که باعث می شود فرد نتواند واقعیت و خیال را از همدیگر تشخیص بدهد. اصلی ترین ویژگی اختلال های هذیانی حضور هذیان ها، عقاید و باورهای متعصبانه و غیر واقعی است.
فرد مبتلا به اختلال های هذیانی به طور کلی افکار عجیبی دارد. مثلاً ممکن است باور داشته باشد که کسی یا کسانی او را تعقیب می کنند، قصد مسموم کردنش را دارند، می خواهند فریبش بدهند، بر علیه اش توطئه کرده اند و…..
هذیان ها معمولاً نتیجه تفسیر اشتباه واقعیت ها هستند. در واقع این افراد در مورد همه چیز اغراق یا اتفاقات را تحریف می کنند. گاهی اوقات هذیان ها بیش از حد غیر واقعی هستند (مثلاً فرد باور دارد که آدم فضایی ها را دیده یا کسانی در برنامه های تلویزیونی می توانند افکارش را بخوانند)، در این صورت ممکن است فرد مبتلا به بیماری ای جدی مثل اسکیزوفرنی باشد.
آدم هایی که با هذیان ها درگیر هستند در صورتی که یک اختلال جدی روان پریشانه نداشته باشند اغلب می توانند به روابط اجتماعی ادامه بدهند و عملکرد عادی داشته باشند اما اگر بیش از حد به هذیان ها مشغول باشند، ممکن است زندگی شان مختل بشود.
انواع اختلال های هذیانی
انواع مختلفی از اختلال های هذیانی وجود دارند و هر کدام موجب تجربیات هذیانی متفاوتی می شوند. در این جا این اختلال ها را معرفی می کنیم:
عاشق پنداری
کسی که مبتلا به این نوع اختلال هذیانی است باور دارد که شخصی، مخصوصاً یک شخص مشهور، عاشقش است. این فرد ممکن است به علت ابتلا به این اختلال حتی رفتارهای عجیبی از خودش نشان بدهد و فرد مشهور را تعقیب کند.
خود بزرگ بینی
فرد مبتلا به این اختلال خودش را بیش از حد بزرگ تر و بهتر از چیزی که هست می بیند و باور دارد که با ارزش ترین، با سوادترین، با استعداد ترین، باهوش ترین و…. است.
او حتی ممکن است ادعا کند که با خدا یا پیامبران در ارتباط است.
حسادت
فردی با این نوع اختلال هذیانی باور دارد که همسرش در حال خیانت به او است.
جسمی
در این حالت فرد معتقد است که یک مشکل جسمی جدی یا نقصی پزشکی دارد.
گزند و آسیب
بیمار معتقد است که دیگران قصد دارند به او صدمه بزنند، جاسوسی او را بکنند و فریبش بدهند. در این حالت او همیشه نگران است که کسی مسمومش کند، او را تعقیب کند یا به او صدمه بزند.
ترکیبی
آدم های مبتلا به اختلال هذیانی ترکیبی دو یا بیشتر از دو تا از اختلال های بالا را دارند.
نشانه های اختلال های هذیانی
تصورات، افکار و باورهای عجیب و غیر منطقی مشخص ترین نشانه اختلال های هذیانی هستند. باقی نشانه ها می توانند شامل موارد زیر باشند:
- زود رنجی، کج خلقی، خشم یا خلق پایین
- توهم (دیدن، شنیدن یا حس کردن چیزهایی که وجود ندارند)
علل اختلال های هذیانی
مثل بسیاری از اختلال های روانی، دلیل اصلی اختلال های هذیانی هنوز مشخص نیست. اما پژوهشگران ژنتیک، عوامل بیولوژیکی، عوامل محیطی یا ویژگی های روانشناختی را در ابتلا به این اختلال ها تاثیر گذار می دانند.
درمان اختلال های هذیانی
درمان این اختلال ها معمولاً شامل دارو درمانی، روان درمانی و استفاده از خدمات مشاوره ای است. درمان یک اختلال هذیانی می تواند بسیار مشکل باشد چون بیماران اغلب درک ضعیفی از اختلال شان دارند یا اصلاً نمی دانند که مبتلا به یک اختلال روانی هستند.
داروهای ضد روان پریشی، اصلی ترین روش درمانی برای این اختلال است، پژوهش ها نشان می دهند که نزدیک به نیمی از بیماران هذیانی ای که دارو مصرف کرده اند، بهبود پیدا کرده اند.
ترکیب دارو درمانی و روان درمانی و مشاوره بهترین راهکار درمانی برای بیماران هذیانی است.
در ادامه مطاله مقاله «پارانویا» را به شما پیشنهاد می کنیم.
چنانچه شاهد نشانه های اختلال های هذیانی، در خودتان یا یکی از اطرافیانتان هستید، برای آگاهی از روش های درمانی این بیماری با مشاوران آیدانیتو تماس بگیرید.