راهنمای مطالعه
مشکلات زناشویی
مشکلات زناشویی همراه همیشگی ازدواج و زندگی مشترک هستند و همه‌ی زوج‌ها کم یا زیاد این مشکلات را تجربه می‌کنند. واضح است که برای یک زندگی مشترک موفق باید تلاش کرد، انگیزه‌ی کافی داشت و از عواملی که می‌توانند موجب افزایش یا کاهش کیفیت زندگی مشترک شوند، آگاه بود.
مشکلات زناشویی ترسناک نیستند. بلکه همچون پستی و بلندی‌های یک مسیرند که می‌توان از دو نگرش در برخورد با آن‌ها استفاده کرد:
اگر زوج‌ها، افرادی آگاه و علاقمند به یادگیری باشند، با شناخت انواع مشکلات زناشویی و علائم و نشانه‌هایشان از این پستی و بلندی‌ها به سلامت عبور می‌کنند. اما اگر مشکلات بالقوه را شناسایی نکنند، در این مسیر، صدمه می‌بینند و خودشان باعث فروپاشی زندگی مشترکشان خواهند شد.
در ادامه به انواع مشکلات زناشویی می‌پردازیم:
دخالت خانواده‌ها
یکی از عوامل مهم در بروز مشکلات زناشویی دخالت خانواده‌های زوجین در زندگی مشترک آن‌هاست. دخالت‌ها نه‌تنها مشکلات را حل نمی‌کنند، بلکه ممکن است اوضاع را وخیم‌تر کنند. دخالت‌ها به نیت خیرخواهی انجام می‌شوند اما بیشتر اوقات به دلیل علاقه به فرزند معتصبانه و خالی از عدالت هستند.
اما برای تبدیل نشدن دخالت خانواده‌ها به یک مشکل زناشویی چه کارهایی می‌توان کرد؟
مراقبت جدی از رابطه
اولین قدم این است که زوجین با هم شرط کنند که هیچ‌کس نباید موجب به‌هم‌ریختگی رابطه‌شان شود، حتی عزیزترین افراد خانواده‌شان. آن‌ها باید بدانند که ارتباط میان زن و شوهر از هر چیز دیگری مهم‌تر است و حرف‌ها و خواسته‌های دیگران نباید رابطه‌شان را خدشه‌دار کند. بارها دیده شده که دو طرف با هم رابطه‌ی خوبی دارند و صرفاً سوء‌تفاهم‌های ناشی از دخالت‌های دیگران تبدیل به مشکلات زناشویی می‌شوند.
مدیریت رابطه با خانواده
بهتر است هرکس جداگانه با خانواده‌ی خودش صحبت کند و تا جایی که ممکن است، همسرش را وارد مکالمات مربوط به دخالت‌های خانواده‌اش نکند. همچنین عاقلانه‌ترین رفتار ممکن این است که آقا یا خانم برای حل مشکل دخالت خانواده‌ها، مدیریت رابطه با خانواده‌ی همسرشان را به عهده نگیرند. چون در آخر تبدیل به شخص بد ماجرا خواهند شد و کدورتی ایجاد خواهند کرد که ممکن است عمیق باشد و برای همیشه عمیق باقی بماند.
احترام به خانواده‌ها
گاهی بعضی افراد جرأت ندارند با خانواده‌شان صحبت و عنوان کنند که دخالت خانواده‌ها در حال پاشیدن زندگی مشترکشان است. گاهی هم بی‌ادبی و بی‌احترامی درحین رساندن این پیام به خانواده‌ها، مشکلات را افزون می‌کند. صحبت‌کردن بی ادبی نیست. با حفظ احترام در مورد نگرانی‌ها، مشکلات و آثار دخالت خانواده‌ها با خودشان صحبت کنید.
رفت‌وآمد متعادل با خانواده‌ها
معاشرت‌های بیش‌ازحد دلخوری ایجاد می‌کنند. معمولاً در رفت‌وآمدهای زیاد، حرف و سخن و سوء تفاهم‌های زیادی ردوبدل می شوند. پیشنهاد مشاوران خانواده این است که رفت‌وآمد با خانواده‌ها هفته‌ای یک بار یا دو هفته یکبار باشد.
اگر هر روز همدیگر را ببینید دخالت اجتناب ناپذیر می‌شود.
پرهیز از صحبت اضافه
گاهی افراد در مورد همه‌ی مسائل زندگی مشترکشان با خانواده‌ی خود صحبت می‌کنند و موقع مشاهده‌ی دخالت‌های آن‌ها متعجب می‌شوند. بهتر است از صحبت اضافه با پدر و مادر یا خواهر و برادر خود پرهیز کنید. چون پرحرفی همانا و در معرض مشاورههای اجباری قرار گرفتن همانا.
کسب مهارت‌های فردی
عملکرد خود را در زندگی فردی و زناشویی تقویت کنید و مدام برای حل هر مشکل کوچک و بزرگی به افراد خانواده‌تان مراجعه نکنید. نمی‌توانید برای انجام کارهای شخصی دیگران را وارد زندگی خصوصی‌تان کنید و از آن‌ها انتظار عدم دخالت داشته باشید.
ما در این مقاله به تعدادی از راهکارهای مفید برای حل مشکلات زناشویی ناشی از دخالت خانواده‌ها اشاره کردیم اما مسلماً هر زوجی با آگاهی، تصمیم‌گیری‌های حساب‌شده و مراجعه به مشاور خانواده می‌توانند راهکارهای بسیار بیشتری پیدا کنند.
مشکلات جنسی
مشکلات جنسی شاید مهم‌ترین مشکلات زناشویی باشند و بدترین تأثیرها را بر زندگی مشترک بگذارند. مشکلات جنسی و مشکلات عاطفی بر همدیگر تأثیر متقابل دارند. گاهی ریشه‌ی یک مشکل عاطفی، مشکلی جنسی است و گاهی یک اختلال جنسی به علت یک مشکل عاطفی پدیدار می‌شود.
اگر زوج‌ها به محض مشاهده‌ی علائم و نشانه‌های مشکلات جنسی درصدد حل آن‌ها برنیایند، مشکلات بغرنج‌تر و بغرنج‌تر می‌شوند و شاید برای برطرف کردنشان دیر شود. علت اصلی بسیاری از طلاق‌ها مشکلات جنسی هستند.
در ادامه به تعدادی از مشکلات جنسی می‌پردازیم:
سرد مزاجی
سرد مزاجی جنسی یک اختلال جنسی در زنان و مردان است و به حالتی گفته می‌شود که فرد تمایل و علاقه‌ای به عمل جنسی ندارد.
سردمزاجی ممکن است به علت مشکلات جسمی، عوامل روانی، بیماری قند، افسردگی، اضطراب، ضعف اعصاب، خستگی، مشکلات عاطفی بین زوجین، اختلالات هورمونی، شیمی درمانی، بیماری‌های قلبی-عروقی و….ایجاد شود.
اختلالات جنسی در زنان
اختلال ارگاسم
در این اختلال زن تحریک می‌شود اما به اوج لذت جنسی نمی‌رسد.
ترس از حاملگی، احساس گناه نسبت به رابطه جنسی، خصومت با مردان، محدودیت‌های فرهنگی و اجتماعی زنان و مصرف داروهایی مثل داروهای ضدافسردگی یا ضد فشار خون برخی از عوامل ابتلا به اختلال ارگاسم در زنان هستند
اختلال واژینیسم
این اختلال نوعی انقباض غیرارادی اندام تناسلی است که رابطه جنسی را غیرممکن می‌کند. واژينيسم می‌تواند علل گوناگون داشته باشد از جمله: عفونت، پرده‌ی بكارت بسيار ضخيم، سرطان دهانه‌ی رحم، زايمان، آموزش جنسی سختگيرانه، ترس يا شرم از روابط جنسی و كثيف دانستن رابطه جنسی.
عدم تحریک جنسی
زنان مبتلا به این اختلال به دلایل مختلفی چون داشتن تجربه‌های جنسی ناخوشایند، ترس ناخودآگاه، احساس گناه، اضطراب، درونی کردن پیام‌های غیر عقلانی و منفی در مورد مباحث جنسی از جانب والدین یا مصرف داروهایی خاص در پاسخ جنسی دچار مشکل می‌شوند.
اختلالات جنسی در مردان
اختلال ارگاسم
مردهایی که از این اختلال رنج می‌برند به اوج لذت جنسی نمی‌رسند. این اختلال ممکن است همیشگی باشد یا در موقعیت‌ها و بازه‌های زمانی خاصی رخ دهد.
مشکلات روانشناختی عمیق، دیابت، افزایش سن، مصرف بعضی داروها، خودارضایی و…می‌توانند از دلایل دیرانزالی یا به اوج لذت جنسی نرسیدن مردان باشند.
انزال زودرس
انزال زودرس یعنی انزالی که قبل از یا در حین رابطه جنسی اتفاق می‌افتد و می‌تواند همیشگی باشد یا به علتی خاص در مواقعی خاص رخ دهد.
پرهیز طولانی مدت از رابطه جنسی، عدم رضایت از شریک جنسی، مشکلات پروستات و عوامل روانی و بیولوژیکی می‌توانند از علل زودانزالی باشند.
اختلال نعوظ
اختلال نعوظ حالتی است که موجب ایجاد نقص و ناتوانی در شروع یا ادامه‌ی پایدار نعوظ می‌شود و همچون اختلال ارگاسم و انزال زودرس می‌تواند همیشگی یا اکتسابی باشد. انواع بیماری‌ها مثل بیماری قند، دیابت، اختلا‌ل‌های عروقی یا مشکلات عصبی و روانی می‌توانند منجبر به اختلال نعوظ در مردان شوند.
درمان مشکلات جنسی
مشکلات جنسی می توانند علل متفاوت و متنوعی داشته باشند. گاهی اختلالات جنسی نتیجه‌ی مصرف بعضی داروهای خاص هستند. در مواقع بسیاری هم مشکلات و تعارضات عاطفی در میان زوجین به شکل مشکلات جنسی بروز پیدا می کنند.
ما در اینجا به بعضی علل بروز اختلالات اشاره کردیم اما واقعیت خیلی پیچیده‌تر از این است. بهترین راهکار برای حل و فصل مشکلات جنسی مراجعه به درمانگران جنسی است. این درمانگران ریشه‌های اصلی اختلالات جنسی را پیدا می‌کنند و با دارودرمانی، روان‌درمانی، زوج درمانی، مشاورههای فردی، مشاورههای گروهی و…مشکلات جنسی را درمان می‌کنند.
مشکلات عاطفی/رابطه‌ای
بعضی از زوجین روابط سالمی با هم ندارند. هیچ رابطه‌ای بدون کشمش نیست. اما گاهی شدت و عمق این مشکلات آنقدر زیاد می‌شود که زندگی مشترک را به سمت یک سراشیبی هدایت می‌کند.
بدترین حالت یک زندگی مشترک زمانی اتفاق می‌افتد که زن و مرد زیر یک سقف زندگی می‌کنند اما توانایی برقراری یک رابطه‌ی بدون چالش را با هم ندارند و به نوعی دچار طلاق عاطفی شده‌اند. می‌توان گفت که طلاق همیشه به شکل رسمی اتفاق نمی‌افتد و گاهی خاموش و بی‌صداست.
در اینجا به تعدادی از اصلی‌ترین مشکلات زناشویی که جنس عاطفی و رابطه‌ای دارند می‌پردازیم:
خیانت
متأسفانه بی وفایی و خیانت یکی از شایع‌ترین مشکلات زناشویی است و به صورت رابطه‌ی عاطفی و جنسی با یک شخص سوم، رابطه‌های صرفاً جنسی با اشخاص دیگر یا حتی رابطه‌های اینترنتی اتفاق می‌افتد.
خیانت به دلایل متفاوت و متنوعی رخ می‌دهد و یکی از فراگیرترین آسیب‌هایی است که موجب مراجعه‌ی زوج‌ها به روانشناس و مشاور خانواده می‌شود.
عدم تفاهم
گاهی افراد ارزش‌ها و اعتقاداتی کاملاً متفاوت با یکدیگر دارند و همین تفاوت تعارض‌های دیگری را موجب می‌شود. مثلاً یکی از زوجین ممکن است شدیداً مذهبی باشد و دیگری نه و اجرای مناسک مذهبی به تنهایی یا بی‌اهمیتی همسرش به ارزش‌های او آزارش دهد. یا مثلاً موقعیتی را تصور کنید که گرایش‌های سیاسی زن و مردی در تعارض شدید با هم باشند و این تعارض تبدیل به مشاجره شود. حتی نگاه بعضی همسران به مسائل زندگی چنان با هم متفاوت است که هیچ حرفی با هم ندارند و نمی‌توانند با هم گفت‌وگو کنند.
این میزان از عدم تفاهم، افراد را دچار فرسایش می کند و آرامش را از همسران می‌گیرد. چنین مشکلات زناشویی‌ای بیشتر در مواقعی رخ می‌دهند که یک ازدواج بدون هیچ گونه شناخت قبلی انجام شود.
اضطراب
اضطراب برای همه‌ی انسان‌ها واژه‌ی آشنایی است و همه‌ی زوج‌ها حداقل یک بار در زندگی مشترک اضطراب را به معنی واقعی کلمه تجربه کرده‌اند.
اضطراب می‌تواند ناشی از مسائل مالی، خانوادگی یا بیماری‌های روانی باشد. مشکلات مالی ممکن است ناشی از بی‌کاری یا تنزل مقام در شغل باشند. فرزندآوری می‌تواند زوجین را مضطرب کند و دخالت خانواده‌ها هم اضطراب یک زندگی مشترک را افزایش می‌دهد.
انواع مشکلات زناشویی، اضطراب را هم به همراه خود وارد زندگی مشترک می‌کنند.
ملال
زوج‌های زیادی گرفتار ملال می‌شوند. آن‌ها از قابل‌پیشینی بودن زندگی زناشویی خسته‌اند و کارهای تکراری زندگی زناشویی دلزده‌شان می‌کند. زوج‌هایی که گه‌گاه جرقه‌ای در زندگی‌شان نیافرینند و هیجانی به زندگی‌شان تزریق نکنند، دچار مشکلات زناشویی متعددی خواهند شد.
حسادت
زندگی با یک فرد حسود، چالشی بزرگ است. آدم‌های حسود همیشه در زندگی مشترک، شریکشان را کنترل می‌کنند و مدام در حال سؤال‌پیچ کردن او هستند تا بفهمند که کجا بوده و چه کرده و با چه کسانی تعامل داشته.
حسادت، صمیمیت و اعتماد را در زندگی مشترک نابود می‌کند و طنابی به گردن رابطه می‌اندازد.
مشاجره
هیچ زوجی را نمی‌توان یافت که هرازگاهی بحث و جدل نکنند و زندگی زناشویی بدون هیچ مشاجره‌ای امکان‌پذیر نیست. اما مشاجره‌ی مداوم و توهین‌آمیز حرمت‌ها را می‌شکند و گاهی برگشت به گذشته را امکان ناپذیر می‌کند.
در مواقع بسیاری هم مشاجرات زناشویی به قهرهای طولانی منتهی می‌شوند و با خود سردی می آورند. کنترل مشاجرات و ریشه‌یابی آن‌ها برای حل‌وفصل یا تعدیلشان بسیار مهم است وگرنه عواقب ناخوشایندی به همراه خواهند داشت.
برکسی پوشیده نیست که ازدواج و زندگی مشترک خوب و مناسب همراه با رشد فردی و اجتماعی، آرامش، تکامل و امید است. مشکلات زناشویی هم همیشه هستند و انواع و ابعاد مختلفی دارند. مهم این است که زنان و مردان مهارت‌های زندگی را فرا بگیرند، انواع مشکلات زناشویی را بشناسند و در صورتی که مشکلاتشان از حد طبیعی فراتر رفت با مراجعه به مشاورین خانواده و همیاری با یکدیگر و نه مشورت با افراد غیرمتخصص زندگی مشترک خودشان را حفظ کنند.