راهنمای مطالعه
علل بلوغ زودرس پسران
دوران بلوغ وضعیتی است که در آن بدن یک کودک شروع به تغییر میکند تا به بدن یک بزرگسال تبدیل شود. اگر این تغییر زودتر از موعد اتفاق بیافتد به آن بلوغ زودرس میگویند.
بدن و ذهن پسران در دوران بلوغ رشد میکنند و آنها را به پسران جوانی تبدیل میکنند. این رشد در پسران، معولاً در سن 12 سالگی آغاز میشود. ظهور نشانههای بلوغ زودتر از این سن به معنای بلوغ زودرس پسران است.
در اکثر مواقع تجربهی بلوغ زودرس برای کودکان سخت است و آنها را آزار میدهد. معمولاً علت بلوغ زودرس قابل تشخیص نیست و عوامل مختلفی مثل عفونتها، اختلالات هورمونی، ناهنجاریها و آسیبهای مغزی و …. میتوانند منجر به بلوغ زودرس شوند.
نشانههای بلوغ زودرس پسران
در پسران، بلوغ زودرس معمولاً با نشانههای زیر همراه است:
- رشد بیضه ها
- رشد آلت تناسلی
- رشد موهای صورت، زیربغل و ناحیهی اندام جنسی
- رشد ناگهانی قد
- کلفت شدن صدا
- جوش صورت
- بوی بدن بزرگسالانه
اگر این نشانهها در پسری با سن کمتر از 9 سال مشاهده شوند، بهتر است که پدر و مادر همراه با او به یک متخصص مراجع کنند.
دلایل بلوغ زودرس پسران
شروع بلوغ بر عهدهی هیپوتالاموس (بخشی از مغز که کنترل غدهی هیپوفیز را برعهده دارد) است. هیپوتالاموس، غدهی هیپوفیز را وادار به تشرح هورمون هایی میکند و این هورمونها بیضههای یک پسر را تحریک میکنند تا هورمونهای جنسی بسازد.
گاهی اوقات، یک مشکل مزمن، مثلاً آسیبی مثل یک تومور یا یک عفونت منجر به بلوغ زودرس میشود. همچنین مشکل تیروئید میتواند علت بلوغ زودرس پسران باشد.
ممکن است بعضی مواقع بلوغ زودرس پسران کامل نباشد. مثلاً امکان دارد آنها از نظر جنسی رشد نکرده باشند. اما موهای ناحیهی جنسی و زیربغلها در آن ها رشد کرده باشد. بهتر است پسرانی که تا حدی به بلوغ زدرس رسیدهاند، به دکتر مراجعه کنند.
بلوغ زودرس مرکزی
هنوز هیچ دلیل مشخصی برای بلوغ زودرس مرکزی پیدا نشده است. در بلوغ زودرس مرکزی، فرایند بلوغ خیلی زودتر از سن مناسب آغاز میشود. اما الگو و روند این فرایند بهنجار است. اغلب کودکانی که دچار این نوع از بلوغ زودرس هستند، مشکل پزشکی خاصی ندارند.
بلوغ زودرس محیطی
بلوغ زودرس محیطی معمولا نتیجهی اختلالاتی در تخمدانها، بیضهها، غدد آدرنال یا غدهی تیروئید بسیار کمکار است. هورمون تستوسترون در کودکان منجر به این نوع از بلوغ زودرس میشود. در نوعی از بلوغ زودرس جانبی که کمتر شایع است، به جای اینکه ترشح هورمونهایی در مغز موجب آغاز بلوغ بشوند، به دلیل مشکلاتی در بیضهها، غدد فوق کلیه یا غدهی هیپوفیز، تستوسترون در بدن آزاد میشود.
عواملی که احتمال ابتلا به بلوغ زودرس را در پسران افزایش میدهند
اضافه وزن
کودکانی که اضافه وزن دارند، بیشتر ممکن است دچار بلوغ زودرس بشوند.
تماس با هورمونهای جنسی
تماس با کرمها یا پمادهای تستوسترون یا دیگر مواردی که حاوی این هورمونها هستند (مثل داروهای بزرگسالان یا مکملهای غذایی) میتوانند احتمال ابتلا به بلوغ زودرس را بالا ببرند.
پرتو درمانی
پرتو درمانی برای درمان تومورها، سرطان خون و دیگر بیماریها قابلیت این را دارد که منجر به بلوغ زودرس بشود.
عوارض جانبی بلوغ زودرس پسران
کوتاهی قد
پسرانی که بلوغشان زودرس است معمولاً در مقایسه با همسالانشان زودتر از موعد رشد میکنند. اما از آنجایی که استخوانهایشان خیلی سریع تر از حالت عادی بزرگ میشوند، اغلب زودتر از زمان مناسب رشدشان متوقف میشود. این حالت ممکن است موجب این شود که قدشان در بزرگسالی کوتاهتر از حد متوسط باشد.
مشکلات اجتماعی و عاطفی
پسرانی که قبل از همسالانشان به بلوغ میرسند، ممکن است نسبت به تغییراتی که در بدنشان رخ میدهد، آگاهی زیادی داشته باشند. این آگاهی میتواند بر میزان اعتمادبهنفس تأثیر بگذارد و احتمال ابتلا به افسردگی را بالا ببرد.
درمان بلوغ زودرس پسران
کودکانی که بلوغشان زودرس است میتوانند درمان شوند. هرچه زودتر درمان کودک شروع شود، احتمال درمان بیشتر است. دکترها می توانند به این کودکان کمک کنند تا قدشان کوتاه نماند و با مشکلات عاطفی و اجتماعی کمتری مواجه شوند.
با توجه به علت بلوغ زودرس یک پسر، روشهای درمانی میتوانند شامل درمان بیماریای که منجر به بلوغ زودرس شده یا تجویز داروهایی باشد که سطح هورمونهای جنسی را پایین میآورند و رشد جنسی را به تعویق می اندازند. گاهی اوقات هم هیچ درمانی لازم نیست.
اگر صاحب فرزند پسری هستید که دچار بلوغ زودرس شده، در مورد این موضوع صادقانه با او صحبت کنید. به او توضیح بدهید ک این تغییرات در آدمهای بزرگتر از او کاملاً عادی و بهنجار هستند و او کمی زودتر از دیگران دارد این تغییرات را تجربه میکند.
تلاش کنید بر ظاهر کودکتان تمرکز نکنید. به جایش او را بابت دستاوردهایش در مدرسه، ورزش و دیگر فعالیت ها تشویق کنید. اگر می بینید که بلوغ زودرس در فرزندتان منجر به عملکرد منفی در مدرسه، کاهش علائق و سرگرمیها، دوری از روابط اجتماعی و افسردگی شده است، حتماً همراه با او به یک روانشناس کودک مراجعه کنید.
در ادامه مطالعهی مقالهی « بلوغ زودرس دختران » را به شما پیشنهاد میکنیم.