افراد معتاد در رفتار و سبک زندگیشان علائم اعتیاد را به شکلی واضح نشان میدهند. این علائم نتیجهی وابستگی و تغییراتی است که آن ماده در طولانی مدت در مغز فرد، سلامت روانی و روابط فردی و اجتماعیاش ایجاد کرده است.
علائم و نشانههای اعتیاد بسته به فرد مصرف کننده، مادهای که به آن اعتیاد دارد، سابقهی خانوادگی (ژنتیک) و شرایط فردی متفاوت است.
چطور بفهمم او معتاد است؟
ممکن است برای هر کدام از ما پیش بیاید که نگران فردی در میان افراد خانواده یا دوستانمان شویم و احتمال بدهیم که آنچه میبینیم علائم اعتیاد است. مثلاً شاهد اختلال در عملکرد فردی و اجتماعی او باشیم، بی قراری و اضطراب را در او ببینیم و رفت و آمد او با آدمهای مشکوک نگرانمان کرده باشد.
در چنین موقعیتی بهترین کار این است که در مورد علائم و نشانه های اعتیاد اطلاعات کسب کنیم و قادر به تشخیص آنها باشیم.
علائم و نشانه های رفتاری و عاطفی اعتیاد
در اینجا به مهم ترین علائم رفتاری و هیجانی افرادی که از بیماری اعتیاد رنج می کشند، می پردازیم:
فرد قادر به توقف مصرف ماده نیست
در بسیاری از موارد مثل مواقعی که فرد مصرفکنندهی نیکوتین، الکل یا دارو است، حداقل یک بار اقدام به ترک اعتیاد انجام گرفته، اما نتیجه موفقیت آمیز نبوده است.
فرد در عین آگاهی از مشکلات سلامتیاش به مصرف ادامه میدهد. افراد معتاد با اینکه به انواع بیماریها دچار شدهاند، به طور منظم مواد مصرف میکنند. برای مثال یک سیگاری با وجود بیماریهای قلبی و ریوی، همچنان سیگار میکشد.
دست کشیدن از فعالیتهای اجتماعی و تفریحی
افراد معتاد به علت اعتیاد از بسیاری از فعالیتهای اجتماعی و تفریحی دست میکشند. مثلاً یک الکلی در صورت عدم وجود الکل حاضر نیست با دوستانش به پیک نیک برود یا یک فرد سیگاری در کافهها و رستورانهایی که سیگار کشیدن در آنجا ممنوع است، با دوستانش قرار نمیگذارد.
وسواس
یک فرد معتاد به طرز وسواسگونهای بیشترین میزان انرژی و زمان خود را صرف پیدا کردن راههایی برای دستیابی به مواد مخدر میکند.
دسترسی همیشگی به میزانی از مواد مخدر
فرد معتاد باید همیشه مطمئن باشد که دارای مقداری مواد مخدر است (حتی اگر پول کافی برای تهیهی آن نداشته باشد). به همین دلیل از بسیاری از خرجهای ضروری دست میکشد تا مادهی مخدر همیشه در دسترس باشد.
انکار
تعداد بسیار زیادی از افراد معتاد با انکار زندگی میکنند. آنها حاضر نیستند قبول کنند که گرفتار چه مشکلی شدهاند.
تنهایی و انزوا
در بسیاری از مواقع فرد معتاد برای اینکه از قضاوتها دور باشد، در تنهایی مادهی مخدر را مصرف میکند و به فردی تنها و منزوی تبدیل میشود.
نوسانات خلقی
هیجانات یک فرد معتاد مدام بالا و پایین میشود. او گاهی سرخوش و گاهی دیگر افسرده می شود. گاهی خشمگین و پرخاشگر است و گاهی مضطرب!
خطرپذیری
افراد معتاد برای دستیابی به مادهی مخدر ممکن است انواع خطرها را تجربه کنند. مثلاً ممکن است برای تهیه پول و خرید مادهی مخدر دزدی و تنفروشی کنند.
وقتی یک فرد معتاد تحت تأثیر مواد مخدر باشد، احتمال انجام رفتارهای خطرناک در او افزایش می یابد.
روابط فردی و اجتماعی مختل
معمولاً کسی که معتاد است بعد از مدتی دوستان، آشنایان، همکاران و حتی در مواردی افراد خانوادهاش را از دست میدهد یا از آنها دور میشود.
پرخاشگری او یا در اولویت قرار دادن مادهی مخدر و رها کردن سایر جنبههای زندگی باعث میشود که دیگران او را ترک کنند.
مشکلات مالی
احتمال اینکه فرد معتاد شغلش را از دست بدهد و دچار مشکلات معیشتی شود بیشتر است زیرا ممکن است که او همهی درآمد و پسانداز خود را خرج تهیهی مواد مخدر کند.
مشکلات قانونی
در مواردی که فرد به الکل یا بعضی داروها اعتیاد دارد، از آنجایی که توانایی قضاوت را از دست میدهد، ممکن است برای دستیابی به مادهی موردنظر قانونشکنی کند.
علائم و نشانه های ظاهری اعتیاد
چشمهای قرمز
افزایش یا کاهش وزن
به وجود آمدن زخم یا جای تزریق روی بدن
آبریزش بینی و عطسهی زیاد
بوی بد بدن
فعالیت بیش از حد یا عدم فعالیت
بی توجهی به ظاهر و پوشیدن لباسهای کثیف و نامناسب
بی قراری شدید
نامفهوم و جویدهجویده صحبت کردن
اختلالات خواب
نگاههای مات و طولانی
صرف زمان بیش از حد و غیرعادی در حمام و دست شویی
در نهایت بایستی بگوییم: متأسفانه اعتیاد یکی از آسیبهای اجتماعی خطرناک این روزهای ما است. پس بهتر است همهی افراد جامعه با علائم اعتیاد آشنا باشند و با خواندن منابع مناسب در مورد آن اطلاعات لازم را کسب کنند.
در واقع اگر از این بیماری و ویژگیهایش آگاه باشیم، می توانیم در جهت پیشگیری از ابتلاء اطرافیان خود به این درد خانمان سوز، قدمهای مثبتی برداریم.
مشاوره اعتیاد در آیدانیتو
آیدانیتو یک فضای هوشمند آموزش و مشاوره است. مشاوران متخصص و باتجربه آیدانیتو در زمینه های مختلفی مثلی مشکلات خانوادگی، اختلالات روانی، ازدواج، طلاق، خیانت، فرزندپروری، مشکلات کودکان، نوجوانان، جوانان، سالمندان و…به مخاطبان خدمات مشاوره ای می دهند.
اعتیاد هم یکی از مهم ترین و پرمخاطب ترین موضوعات مشاوره ای است و روزانه افراد زیادی برای آگاهی از بهترین روش های ترک اعتیاد با مشاوران آیدانیتو تماس می گیرند. در تماس با مشاوران آیدانیتو می توانید از علائم اعتیاد آگاه شوید تا چنانچه یکی از اعضای خانواده یا نزدیکانتان از بیماری اعتیاد رنج می کشد، برای درمان او اقدامی مفید انجام دهید.
در ادامه مطالعه مقاله مشاوره اعتیاد را به شما پیشنهاد می دهیم.
برای آگاهی بیشتر در زمینه بهترین راهکارهای رهایی از بیماری خطرناک اعتیاد، با مشاوران آیدانیتو تماس بگیرید.