راهنمای مطالعه
پیشگیری از آزار جنسی کودکان
آزار جنسی کودکان میتواند در هر کشور، شهر، منطقه، قومیت، طبقه‌ی اقتصادی و اجتماعی و … اتفاق بی‌افتد. نمی‌توان پیشگیری از آزار جنسی کودکان را صد در صد تضمین کرد. اما راهکارهایی وجود دارند که احتمال کودک آزاری جنسی را به شدت کاهش می‌دهند.
در این مقاله به مواردی می پردازیم که می‌توانند در جهت پیشگیری از آزار جنسی کودکان، برای والدین، معلم‌ها و همه‌ی کسانی که با کودکان تعامل دارند، مفید باشند.
از زندگی کودکتان با خبر باشید
با باخبر بودن از زندگی یک کودک می‌توانید همه‌ی حالت‌های او را زیر نظر بگیرید و اگر او مورد آزار جنسی قرار بگیرد، خیلی زود متوجه خواهید شد. همچنین در این حالت کودک با شما احساس راحتی بیشتری می‌کند و اگر چیزی یا کسی را در زندگی‌اش دوست نداشته باشد یا سؤالی داشته باشد، به شما مراجعه می‌کند.
برای اینکه بتوانید از کودکتان مراقبت و محافظت کنید، باید بدانید که او کجا می‌رود، چه می‌کند و چه افکار و احساساتی دارد.
از او بپرسید که در طول روز چه کارهایی انجام داده و با چه کسانی در تعامل بوده؟ با چه کسی ناهار خورده؟ چه بازی‌هایی در مدرسه و بعد از مدرسه انجام داده و آیا از فعالیت‌های روزانه‌اش لذت برده یا نه؟
آدم‌های زندگی کودکتان را بشناسید
بدانید که کودک شما با چه کسانی وقت می‌گذارند و بزرگسالانی که با او در تعامل هستند را بشناسید. از کودکتان بپرسید که با کدام دوستانش به مدرسه می‌رود، پدر و مادر دوستانش چه کسانی هستند و در مورد بزرگسالان مدرسه مثل معلم‌ها و کارکنان اطلاعات کسب کنید.
در مورد این موارد خیلی باز و راحت صحبت کنید و این حس را به فرزندتان منتقل کنید که هر زمان که بخواهد میتواند درباره‌ی آدم‌های زندگی‌اش با شما صحبت کند.
کسانی که قرار است با کودکتان در ارتباط باشند را با دقت انتخاب کنید
ممکن است شما یک پرستار بچه را انتخاب کنید، مدرسه‌ی فرزندتان را عوض کنید یا او را در کلاسی فوق برنامه ثبت نام کنید. در هر صورت با دقت و وسواس زیاد، آدم‌هایی که قرار است با کودکتان در تماس باشند را انتخاب کنید.
در مورد رسانه‌ها با کودکتان صحبت کنید
معمولاً رسانه‌ها به منظور اطلاع رسانی و پیشگیری از آزار جنسی کودکان اخباری با موضوع کودک آزاری جنسی را تحت پوشش قرار می‌دهند. از کودک بخواهید که نظرش را در مورد این اخبار بگوید. از او سؤال هایی مثل: «آیا قبلاً چیزی در این مورد شنیده بودی؟» یا «اگر تو در چنین موقعیتی گرفتار شده بودی چه می‌کردی؟» بپرسید.
این پیام را به کودکتان بدهید که چنین موضوعاتی بسیار مهم هستند.
کودکتان را به صحبت کردن تشویق کنید
وقتی کسی بداند که صدایش شنیده می‌شود و جدی گرفته می‌شود، این شجاعت را پیدا می‌کند که صحبت کند و وقتی احساس کند چیزی سرجایش نیست، ساکت نمی‌ماند.
شما می‌توانید به محض اینکه کودکتان توانایی صحبت کردن پیدا کند با او وارد مکالماتی در مورد کودک آزاری بشوید، متناسب با سن و سالش او را از بعضی مسائل آگاه کنید و از او بخواهید که اگر زمانی با چنین مسائلی رو‌به‌رو شد حتماً با شما در میان بگذارد.
مرزها و محدودیت‌ها را به کودک آموزش بدهید
اجازه بدهید کودک شما بداند که هیچ کس حق ندارد لمسش کند یا آرامش را از او بگیرد. حتی پدربزرگ و مادربزرگش هم حق ندارند طوری او را در آغوش بگیرند که دوست ندارد و نزدیک‌‌ترین آدم‌ها هم اجازه ندارند موقع بازی کردن به نواحی حساس بدن او دست بزنند و به او یاد بدهید که نباید بدون اجازه و رضایت کسی را لمس کند.
به کودکتان آموزش دهید که در مورد بدنش صحبت کند
از سن خیلی کم، اسم اعضای بدن را به فرزندتان آموزش بدهید. وقتی کودکان نام اعضای بدنشان را بدانند، به محض تجربه‌ی اتفاقی غیر عادی می‌توانند در موردش صحبت کنند.
برای کودکتان حاضر و آماده باشید
زمانی را به معاشرت با کودکتان اختصاص بدهید تا او بداند که همیشه مورد توجه شما است. کاری کنید که فرزندتان باور کند میتواند برای پرسیدن سؤال‌ها و مطرح کردن موضوعاتی که آزارش می‌دهند به شما مراجعه کند.
برای پیشگیری از آزار جنسی کودکان باید به آن‌ها نزدیک باشیم تا دیگران نتوانند از کودکی و ناتوانی آن‌ها سوء‌استفاده کنند. وقتی کودکتان برای مطرح کردن مشکلی به شما نزدیک می‌شود با تنبیه و بدرفتاری او را از اعتمادش به خودتان پشیمان نکنید.
به کودکتان اطمینان بدهید که با حرف زدن دچار مشکل نخواهد شد
بسیاری از کودک آزاران جنسی کودک را تهدید می‌کنند تا در مورد آزاری که دیده است ساکت بماند. یکی از مهم‌ترین راهکارها برای پیشگیری از آزار جنسی کودکان این است به کودکتان این اطمینان را بدهید که اگر در مورد مشکلات و دغدغه‌هایش با شما صحبت کند، هرگز تنبیه نخواهد شد.
سر قولتان بمانید. فضایی امن در خانه و خانواده بسازید تا کودک شما از مطرح کردن هیچ موضوعی نترسد.
این شانس را به کودکتان بدهید که موضوعات جدید را مطرح کند
گاهی اوقات پرسیدن سؤالات مستقیم مثل «خوش گذشت؟» یا «روز خوبی داشتی؟» پاسخی که نیاز دارید را به همراه ندارد. با پرسیدن سؤال هایی مثل «آیا موضوعی هست که بخواهی درباره‌ی آن صحبت کنی؟» این فرصت را برای فرزندتان فراهم کنید که در مورد دغدغه‌هایش صحبت کند.
به کودکتان یاد بدهید که خطر میتواند از جانب کسی که به او اعتماد دارد، متوجه‌اش بشود
به کودک بگویید که یک «لمس نامناسب»، در هر صورت نامناسب است و هیچ کس حق ندارد این کار را با بدن او انجام بدهد. از کودک بخواهید که اگر کسی او را به طرز نامناسبی لمس کرد از یک بزرگسال دیگر کمک بگیرد و وقتی احتمال می دهد که رفتار یا برخورد فیزیکی ی درست نیست، ساکت نماند حتی اگر این رفتار از جانب دایی، عمو یا بهترین معلمش سر بزند.
در مورد کودک آزاری جنسی اطلاعات کسب کنید
آیا می‌دانید که از هر 6 دختر زیر 18 سال، 1 نفر آزار جنسی را تجربه می‌کند؟ آیا می‌دانید که معمولاً هر کودک آزار جنسی قبل از دستگیر شدن حداقل 117 بار مرتکب جرم شده است؟ در مورد این موضوعات اطلاعات کسب کنید.
شاید بتوان گفت کسب آگاهی در مورد اختلال کودک آزاری جنسی و چگونگی آزار جنسی کودکان برای هر فردی در جامعه حیاتی است.
از نشانه‌های آزار جنسی کودکان با خبر باشید
در زمینه‌ی نشانه‌های آزار جنسی کودکان آگاه باشید و بدانید که هر تغییری در کودکتان، هر چند کوچک، میتواند برای شما یک هشدار باشد. این نشانه‌ها چه در کودک شما دیده شوند و چه در کودکی دیگر، با اقدام سریع در برابرشان می توانید زندگی کودک را نجات دهید.
عوامل شک بر انگیز را بشناسید
آزارگران جنسی معمولاً والدین و کودکان را گول می‌زنند و اعتماد آن‌ها را جلب می‌کنند. اما معمولاً در بیشتر مواقع نشانه‌های شک برانگیزی در رفتار و سبک زندگی این آدم‌ها وجود دارند. به عنوان مثال اگر یک بزرگسال اسباب بازی‌ها و وسایل تفریحی کودکانه‌ی زیادی در خانه‌اش دارد و کودکان زیادی به خانه‌اش رفت و آمد می‌کنند و با بزرگسالان تعامل ندارد، شک برانگیز است و باید به دقت او را مورد بررسی قرار بدهید.
اگر احتمال می‌دهید که کودکتان مورد آزار جنسی قرار گرفته، فوراً اقدام مناسب را انجام بدهید به محض اینکه کوچک‌ترین نشانه‌ای از کودک آزاری جنسی را مشاهده کردید، با پلیس تماس بگیرید و از آن‌ها کمک بگیرید. با اقدامات سریع هم بهبودی و درمان کودک را تسریع می‌کنید و هم آزار جنسی هر چه زودتر متوقف می‌شود.
درمان گران مناسب را پیدا کنید
کودکی که مورد سوء‌استفاده جنسی قرار می‌گیرد، باید حتماً تحت درمان قرار بگیرد. هر چه این درمان زودتر آغاز شود، احتمال بهبودی بیشتر می‌شود. اگر کودک شما مورد آزار جنسی قرار گرفته است، حتماً همراه با او به درمانگری با این متخصص مراجعه کنید.
آزار جنسی کودکان یک اتفاق ناگوار است و آسیب‌های روانی ناشی از آن گاهی هرگز ناپدید نمی‌شوند. به همین دلیل بهتر است، برای پیشگیری از آزار جنسی کودکان، همه‌ی ما با افزایش آگاهی و رفتار مناسب از این واقعه‌ی ناگوار جلوگیری کنیم.
در ادامه مطالعه‌ی مقاله‌ی «نشانه های آزار جنسی کودکان» را به شما پیشنهاد می‌کنیم.