راهنمای مطالعه
خویشتن داری
اکثر ما می دانیم که خویشتن داری یک فضیلت اخلاقی است اما ممکن است دقیقاً ندانیم که به چه معنی است و چطور خودش را نشان می دهد. خویشتن داری در واقع خصوصیتی است که ما به واسطه آن مهار رفتارهایمان را به دست می گیریم و به قولی سعه صدر پیدا می کنیم.
گاهی ممکن است به علت اتفاق خاصی شدیداً ناراحت یا خشمگین شویم. در این شرایط اگر کنترلی بر خودمان نداشته باشیم، این احتمال وجود دارد که هیجانی رفتار کنیم و بعداً پشیمان بشویم.
در واقع چنانچه ما انسان ها خویشتن دار باشیم، می توانیم افکار و احساسات آسیب زا را به عمل تبدیل نکنیم.
اهمیت خویشتن داری
خویشتن داری به ما کمک می کند تا با دقت، نظم و هدف مندی حرکت کنیم. وقتی خویشتن دار باشیم با توجه به موقعیتی که در آن قرار داریم رفتار می کنیم و اجازه نمی دهیم که هر عملی از ما سربزند. چون می دانیم که بعضی از رفتارهای هیجانی و بدون فکر قبلی، به ضرر ما هستند و ممکن است ما را وارد مسیر اشتباهی کنند.
به عنوان مثال دلیل خیلی از خشونت ها که به زد و خورد و حتی گاهی قتل منجر می شوند، عدم خویشتن داری است.
خویشتن داری در کودکان
بهتر است که خویشتن داری در دوران کودکی ایجاد و نهادینه شود. چون پرورش این ویژگی در بزرگسالی کار ساده ای نیست. البته در قدم اول، والدین باید خویشتن دار باشند تا کودک آن ها را الگوی خودش قرار دهد.
کودکانی که همیشه هرچه خواسته اند در اختیارشان قرار گرفته نمی توانند در آینده خویشتن دار بشوند.
کودک باید یاد بگیرد که نباید بیشتر از یک حد مشخص شیرینی بخورد. نمی تواند تا دیروقت بیدار بماند. حق ندارد خواهر یا برادر کوچکترش را کتک بزند و باید عصبانیتش را کنترل کند، فریاد نکشد و به اسباب بازی هایش صدمه نزند.
البته والدین هم می توانند با تقویت مثبت، خویشتن داری را در فرزندشان تقویت کنند. مثلاً وقتی خشم خودش را کنترل می کند، به او جایزه بدهند، تشویقش کنند و به او بگویند «آفرین خیلی خوشحالم که می بینم تو می توانی خویشتن دار باشی و خودت را کنترل کنی.»
تقویت خویشتن داری
چطور می توانیم آدم خویشتن داری باشیم؟ برای تقویت خویشتن داری چه باید بکنیم؟ چه راهکارها و رفتارهایی این ویژگی اخلاقی را در ما افزایش می دهند؟ در اینجا به راهکارهایی برای تقویت خویشتن داری می پردازیم:
قبل از عمل فکر کنید
شاید آدمی باشید که خیلی زود هیجان زده می شوید. اما بهتر است که قبل از عمل فکر کنید. از خودتان بپرسید این رفتار چه نتایجی به دنبال دارد؟ آیا تبعاتش فاجعه بار خواهد بود؟ آیا به شما کمک خواهد کرد؟ به طور کلی چنین کاری بیشتر به سود شماست یا ضررتان؟
بدانید که شما مسئول کارهایتان هستید
اگر مسئولیت کارهایتان را بپذیرید، دست به هر کاری نمی زنید. گاهی اوقات ما خویشتن داری نمی کنیم، چون باور نداریم که مسئول اعمال و رفتارمان هستیم. اگر مسئولیت پذیر باشیم قبل از هر حرکتی به نتایجش فکر می کنیم.
در ادامه مطالعه مقاله نشانه های هوش هیجانی بالا را به شما معرفی می کنیم.
برای اطلاعات بیشتر در زمینه راهکارهای افزایش خویشتن داری می توانید با مشاوران حرفه ای و با تجربه آیدانیتو تماس بگیرید.