راهنمای مطالعه
تشویق کودکان
یک رویکرد مثبت و سازنده، اغلب بهترین روش برای هدایت رفتار کودکان است. تحقیقات نشان می‌دهند که تأثیر توجه کردن به کودک در زمانی که رفتار مناسبی دارد، خیلی بیشتر از تنبیه کردن او در مواقعی است که کار اشتباهی انجام می دهد. در واقع تشویق کردن به کودک انگیزه می دهد و رفتارهای صحیح و مناسب را در او درونی می کند.
در این مقاله به روش هایی عملی برای تشویق کودکان می پردازیم:
الگو باشید
برای راهنمایی و هدایت کودک از رفتار خودتان استفاده کنید. اغلب اقات اعمال شما خیلی مهم تر و تأثیرگذارتر از صحبت هایتان است.
به عنوان مثال اگر می خواهید وقتی فرزندتان خواسته ای دارد، از کلمه «لطفاً» استفاده کند. خودتان هم از این کلمه استفاده کنید. اگر نمی خواهید کودکتان صدایش را بالا ببرد، با او با آرامش و مؤدبانه صحبت کنید.
به فرزندتان نشان دهید که چه احساسی دارید
یکی از روش های تأثیرگذار تشویق کودکان این است که صادقانه به کودک بگویید رفتارش چه تأثیری بر شما دارد. این روش باعث می شود که کودک از دریچه نگاه شما به اعمالش نگاه کند.
به عنوان مثال می توانید بگوید: «من خیلی ناراحت هستم. سر و صدای تو واقعاً زیاد است و این باعث می شود که نتوانم با تلفن صحبت کنم.»
وقتی کودک رفتار خوبی دارد، واکنش نشان بدهید
زمانی که رفتار کودک از نظر شما قابل قبول است، به او بازخورد مثبت بدهید. به عنوان مثال به او بگویید: «وای تو چقدر مرتب و منظم هستی. وقتی بازی ات تمام شد، اسباب بازی هایت را از روی زمین جمع کردی، من به تو افتخار می کنم.» این واکنش ها به کودک برای تکرار رفتار مناسب انگیزه می دهند.
به او گوش بدهید
وقتی کودک صحبت می کند به معنای واقعی کلمه به او گوش بدهید. با استفاده از زبان بدن به او نشان دهید که گفته هایش را درک می کنید. (مثلاً سرتان را به نشانه موافقت تکان بدهید). آن چیزی را که از رفتار کودک برداشت می کنید، تکرار کنید. به عنوان مثال بگویید: «به نظر می رسد که از خراب شدن اسباب بازی ات خیلی ناراحت هستی.»
وقتی به کودک گوش می دهید، او یاد می گیرد که از عهده احساسات آزاردهنده و تنش ها بر بیایید و از روی خشم و ناراحتی رفتار اشتباهی انجام ندهد. همچنین با گوش دادن به کودک، او احساس می کند که محترم شمرده شده و آرام می شود. گاهی اوقات دلیل رفتارهای اشتباه کودکان این است که هیچ کس درکشان نمی کند.
به کودک هدیه بدهید
اکثر آدم ها می دانند که هدیه دادن یکی از شایع ترین روش های تشویق کودکان است. البته نباید همیشه از این روش استفاده کرد و هدایای گران قیمتی برای کودک خرید. رفتارهای مثبت کودک نباید وابسته به هدایا باشند و به نوعی می توان گفت که او نباید برای رفتارهای مناسب رشوه بگیرید.
هدیه دادن باید گه گاه و برای انتقال این پیام به کودک باشد که قدرش دانسته می شود و رفتارهای خوبش دیده می شوند.
محیطی را برای رفتارهای خوب فراهم کنید
محیط اطراف کودک می تواند بر رفتارش تأثیر بگذارد. پس بهتر است از محیط زندگی فرزندتان و ویژگی هایش غافل نشوید. به عنوان مثال محیط امن و مناسبی برای بازی کردن کودک ایجاد کنید و مراقب باشید که او به چیزهای شکستنی و وسایلی که ممکن است به او صدمه بزنند دسترسی نداشته باشد.
به عنوان مثال ممکن است عینک شما وسیله مناسبی برای بازی باشد و کودک نتواند از آن صرف نظر کند. احتمال رخ دادن مشکلات را با قرار ندادن اشیا آسیب پذیر در نزدیکی کودک کاهش دهید.
اشتباهات خود را بپذیرید و عذرخواهی کنید
وقتی به عنوان یک پدر یا مادر اشتباه می کنید، از کودک عذرخواهی کنید. این رفتار را از این جهت مهم است که به کودک ثابت می کند حق همیشه با بزرگسالان نیست. عذرخواهی کردن از کودک به او یاد می دهد که فروتن باشد و مسئولیت اعمال و افکارش را به عهده بگیرد.
به کودک عشق بدون قید و شرط بدهید
هیچ چیز با ارزش تر از این نیست که به فرزندتان بگویید دوستش دارید، حتی اگر او نمره های خیلی خوبی در امتحانات مدرسه نگرفته است یا در تیم ورزشی مدرسه موفق نبوده است.
او را در آغوش بگیرید و تلاش هایش را فارغ از نتیجه ستایش کنید. این رفتار باعث می شود که او برای تلاشِ بیشتر با انگیزه شود و به این اطمینان برسد که در هر صورت در کنارش هستید.
دستاوردهای کودک را در معرض دید قرار بدهید
کودک شاد یک کودک با اعتماد به نفس است. اگر دستاوردها و موفقیت های کوچک و بزرگ را در معرض دید قرار بدهید، او برای انجام کارهای سخت و پرچالش تشویق می شود. ب
ه عنوان مثال اگر او به هر دلیلی در مدرسه یک لوح تقدیر دریافت کرده است، لوح را به دیوار بزنید تا کودک احساس غرور کند.
به او مسئولیت بدهید و تشویقش کنید
به کودک مسئولیت بدهید. مثلاً انجام بعضی کارها را در خانه به او محول کنید. این کار به کودک اعتماد به نفس می دهد و باعث می شود که حس کند بر دنیای اطرافش کنترل و تسلط دارد.
وقتی کودک مسئولیت هایش را به خوبی انجام می دهد از او تشکر و تشویقش کنید. تشویق کودک در چنین موقعیتی مسئولیت پذیری را در او تقویت می کند.
پژوهش های زیادی ثابت کرده اند که تأثیر تشویق کردن بسیار بیشتر از تنبیه کردن است. حتی اگر تنبیه به صحیح ترین شکل ممکن اتفاق بی افتد. بهتر است والدین انواع روش های تأثیرگذار تشویق کودکان را یاد بگیرند و با انجام مداوم آن ها کودک را در مسیری سالم هدایت کنند.
در ادامه مطالعه مقاله «تنبیه کودک» را به شما پیشنهاد می کنیم.
برای آگاهی از روش های بیشتری در زمینه تشویق کودکان می توانید با مشاوران آیدانیتو تماس بگیرید.