راهنمای مطالعه
اختلال دوقطبی
اختلال دوقطبی یک بیماری روانی و ویژگی اصلی آن تغییرات شدید خلق است. نشانه های این اختلال می توانند شامل بازه های زمانی ای باشند که خلق فرد بسیار بالا است و احساس شادی و سرخوشی فوق العاده ای دارد. همچنین ممکن است همین فرد گاهی اوقات افسرده بشود.
افراد مبتلا به اختلال دو قطبی ممکن است در مدیریت مسئولیت ها و کارهای روزانه در مدرسه یا محل کار دچار مشکل بشوند یا نتوانند روابطشان را حفظ کنند. درمانی برای این اختلال وجود ندارد اما با استفاده از روش های درمانی زیادی می توان نشانه ها را مدیریت کرد.
واقعیت هایی درباره اختلال دوقطبی
اختلال دوقطبی یک اختلال نادر نیست. ۲/۸ درصد یا به بیان دیگر 5 میلیون از مردم آمریکا مبتلا به این بیماری هستند. متوسط سن افراد در زمانی که نشانه های این اختلال را بروز می دهند 25 سال است.
افسردگی ناشی از اختلال دو قطبی حداقل 2 هفته طول می کشد و مدت زمانی که فرد شاد و سرخوش است می تواند چندین روز یا هفته باشد. بعضی از آدم ها نوسانات خلقی را چندین بار در سال تجربه می کنند، در حالی که بقیه ممکن است به ندرت آن را تجربه کنند.
نشانه های اختلال دوقطبی
اختلال دوقطبی سه نشانه اصلی دارد: مانیا، هیپومانیا و افسردگی. وقتی کسی در مرحله مانیا قرار دارد از نظر عاطفی بسیار شاد و سرخوش است و انرژی خیلی زیادی دارد. او ممکن است هیجان زده باشد، تکانشی رفتار کند و پر از جنب و جوش بشود. در این بازه زمانی، احتمال دارد که از فرد چنین رفتارهایی سر بزند:
- خوش گذرانی خیلی زیاد
- روابط جنسی پرخطر
- مصرف مواد مخدر
هیپومانیا به طور کلی مرتبط با نوع دوم اختلال دو قطبی است. هیپومانیا شبیه به مانیا است اما به آن شدت نیست و برخلاف مانیا منجر به اختلالاتی در محل کار، تحصیل یا روابط اجتماعی نمی شود. اما همچنان همراه با نوسانات خلقی است.
زمانی که فرد افسرده است، ممکن است چنین تجربه هایی داشته باشد:
- غم عمیق
- نا امیدی
- از دست دادن انرژی
- کاهش علاقه به فعالیت هایی که قبلاً لذت بخش بودند
- دوره هایی از اختلالات خواب
- افکار خودکشی
اگر چه این بیماری نادر نیست، تشخیص ِآن می تواند به علت تنوع نشانه ها مشکل باشد.
اختلال دوقطبی در زنان
زنان و مردان به یک اندازه به این اختلال دچار می شوند. اما نشانه های اصلی ممکن است میان دو جنس متفاوت باشد. در بیشتر مواقع یک زن دوقطبی ممکن است:
- بیماری اش دیرتر و در دهه 20 یا 30 شناخته شود.
- دوره های مانیا ملایم تری را تجربه کند.
- دوره های افسردگی اش بیشتر از دوره های سرخوشی باشد.
- در یک سال چهار دوره یا بیشتر از مانیا و ا فسردگی را تجربه کند.
- بیماری های دیگری مثل تیروئید، اضافه وزن، اختلالات اضطرابی و سردردهای میگرنی را هم زمان با اختلال دوقطبی تجربه کند.
- در خطر ابتلا به اعتیاد به الکل باشد.
اختلال دوقطبی در مردان
مردان و زنان نشانه های مشترکی از اختلال دوقطبی را تجربه می کنند. اما ممکن است نشانه های مردان متفاوت با نشانه های زنان باشند. احتمال دارد که مردان مبتلا به اختلال دو قطبی:
- بیماری شان زودتر تشخیص داده شود.
- دوره های شدیدتری، مخصوصاً از مانیا، را تجربه کنند.
- مواد مخدر مصرف کنند.
مردان مبتلا به اختلال دوقطبی کمتر از زنانی که این بیماری را دارند به سراغ درمان می روند و احتمال خودکشی در آن ها بیشتر است.
انواع اختلال دوقطبی
سه نوع اختلال دو قطبی وجود دارد: اختلال دو قطبی نوع یک، اختلا دو قطبی نوع دو و سایلکو تایمیا
اختلال دوقطبی نوع یک
این نوع از اختلال دوقطبی به واسطه ظاهر شدن حداقل یک دوره سرخوشی تعریف می شود. فرد ممکن است هایپومانیا یا دوره هایی از افسردگی اساسی را قبل یا بعد از دوره های سرخوشی تجربه کند. این نوع از اختلال دو قطبی تأثیر مشابهی بر مردان و زنان می گذارد.
اختلال دوقطبی نوع دو
اختلال دو قطبی نوع دو شامل یک دوره افسردگی اساسی است که حداقل دو هفته طول می کشد. همچنین حداقل یک دوره از هایپومانیا هم به مدت چهار روز در افراد مبتلا به اختلال دو قطبی نوع دوم تجربه می شود. این نوع اختلال دو قطبی در زنان شایع تر است.
سایکلوتایمیا
آدم های مبتلا به سایکلوتایمیا دوره هایی از هیپومانیا و افسردگی را تجربه می کنند. این نشانه ها کوتاه تر و خفیف تر از مانیا و افسردگی دو قطبی نوع یک و دوقطبی نوع دو هستند. بیشتر آدم هایی که دچار سیاکلوتایمیا هستند، فقط یک یا دو ماه خلقشان ثابت می ماند.
در مراجعه به یک متخصص و صحبت کردن در مورد نشانه های بیماری می توان متوجه شد که اختلال دو قطبی از کدام نوع است.
دلیل اختلال دوقطبی
اختلال دوقطبی یک اختلال روانی شایع است اما در نظر متخصص ها و پژوهشگران بیماری پیچیده و پر رمز و رازی است. هنوز مشخص نیست که دقیقاً چه عامل یا عواملی موجب این بیماری می شوند.
دلایل احتمالی این بیماری شامل عوامل زیر است:
ژنتیک
اگر پدر، مادر، خواهر یا برادر کسی دارای این اختلال باشد، احتمال ابتلا به این بیماری در او بیشتر از باقی مردم است. اما این خیلی مهم است که به خاطر داشته باشیم که بیشتر کسانی که این اختلال در تاریخچه خانوادگی شان وجود دارد، به آن مبتلا نمی شوند.
مغز
ساختار مغز می تواند دلیل این اختلال باشد. ناهنجاری های ساختاری یا عملکردی مغز خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند.
عوامل محیطی
فقط ویژگی های بدن انسان نیست که می تواند دلیل اختلال دوقطبی باشد. عوامل بیرونی هم ممکن است تأثیرگذار باشند. عواملی مثل:
- افسردگی شدید
- تجربیات هولناک
- بیماری های جسمی
درمان اختلال دوقطبی
همان طور که گفتیم این اختلال هنوز قابل درمان نیست اما روش های درمانی زیادی وجود دارند که می توانند برای مدیریت اختلال دوقطبی مفید باشند. درمان هایی مثل دارودرمانی، جلسات مشاوره و روان درمانی، تغییراتی در سبک زندگی و حتی روش های طبیعی.
همچنین یکی از مهم ترین عوامل برای کمک به یک فرد دو قطبی، برخورد صحیح اطرافیان است. زندگی کردن با کسی که از این اختلال رنج می برد ساده نیست. چون خلق او مدام بالا و پایین می شود و رفتارهای غیر قابل پیش بینی ای از او سر می زند. آموزش افراد خانواده یک بیمار دو قطبی می تواند زندگی را برای او آسان تر کند.
در ادامه مطالعه مقاله «اختلال شخصیت مرزی» را به شما پیشنهاد می کنیم.
چنانچه شاهد نشانه های اختلال دوقطبی در خودتان یا یکی از نزدیکانتان هستید، حتماً با مشاوران آیدانیتو تماس بگیرید.