راهنمای مطالعه
گفتار درمانی کودکان
شاید شما به عنوان یک مادر یا پدر متوجه شده باشید که فرزندتان در مهارت های زبانی یا گفتاری مشکل دارد. شاید هم کودک شما گاهی اوقات موقع مکالمه لکنت داشته باشد.
آیا کودک شما مشکلی دارد؟ اگر پاسخ این سؤال مثبت باشد، مشکل فرزند شما چیست؟ در مواجهه با چنین مشکلاتی بهتر است هر چه زودتر همراه با کودک به یک متخصص مراجعه کنید. ارزیابی های یک گفتار درمان به شما کمک می کند تا بفهمید که مشکل کودک دقیقاً چیست. معمولاً گفتار درمانی بهترین روش درمانی برای کودکانی با اختلالات زبانی و گفتاری است.
اختلالات گفتاری، اختلالات زبانی و اختلالات تغذیه
یک اختلال گفتاری مربوط به مشکلی در تولید صدا است و یک اختلال زبانی مربوط به مشکلی در درک یا کنار هم قرار دادن کلمات برای بیان ایده ها است.
اختلالات گفتاری شامل موارد زیر هستند:
اختلال تلفظ
اختلال تلفظ به معنای مشکلاتی در تولید صدای هجاها یا بیان درست کلمات است. وقتی کودکی اختلال تلفظ دارد، دیگران حرف هایش را متوجه نمی شوند.
اختلال در روان صحبت کردن
مشکلاتی مثل لکنت زبان باعث می شوند که جریان صحبت با توقف های غیر عادی مختل شود. کودکی که نتواند روان صحبت کند، معمولاً روی بخشی یا هجایی از کلمه تأکید و پشت سر هم آن را تکرار می کند.
اختلالات صدا
در این اختلالات زیر و بمی صدا یا کیفیت آن حواس شنونده را پرت می کند و او متوجه نمی شود که فرد مقابل دقیقاً چه می گوید. این نوع از اختلال ممکن است موجب شود که کودک موقع صحبت کردن درد بکشد یا احساس بدی داشته باشد.
اختلالات زبانی می توانند مربوط به شنوایی یا نوع بیان کودک باشند:
اختلالات شنوایی
در این نوع از اختلال ها فرایند درک زبان و صحبتهای دیگران برای فرد مشکل است.
اختلالات بیانی
در این اختلال قرار دادن کلمات در کنار هم، مجموعه واژگان کودک یا ناتوانی در استفاده از زبان به شیوه ای مناسب، کودک را دچار مشکل می کند.
اختلالات تغذیه ای
کودکی که مبتلا به نوعی اختلال تغذیه ای باشد در خوردن، نوشیدن، جویدن، قورت دادن و … مشکل دارد و این مشکلات بر گفتارش هم تأثیر می گذارد.
تخصص گفتار درمانی
کسانی که در گفتار درمانی متخصص هستند، در واقع در مطالعه ارتباطات انسانی، تکامل آن و اختلال هایش تخصص دارند. گفتار درمان ها، زبان، ارتباطات شناختی و مهارت های کودک را در استفاده از دهان ارزیابی می کنند تا متوجه بشوند که مشکلات ارتباطی (بیان / روان صحبت کردن / صدا / شنوایی / اختلال زبانی و…) از چه نوعی هستند و بهترین روش درمانی کدام است.
انواع گفتار درمانی
در گفتار درمانی، متخصص با کودک به صورت انفرادی، در جمع یا در کلاس درس فعالیت هایی را انجام می دهد تا بر مشکلات و اختلالات گفتاری غلبه کند.
درمانگرها برای گفتار درمانی از روش هایی مثل روش های زیر استفاده می کنند:
فعالیت های مداخله ای زبانی
گفتار درمان به واسطه صحبت کردن، استفاده از تصاویر، کتاب ها، وسایل یا فعالیت هایی که رشد زبان را تقویت می کنند، تعامل می کند. ممکن است درمانگر واژه ها و دستور زبان صحیح را به کودک یاد بدهد و با تکرار تمرین ها، مهارت های زبانی کودک را ارتقا دهد.
درمان بیانی
تمرین های بیان یا تولید صدا به این صورت هستند که درمانگر معمولاً از طریق بازی، صداها و هجاهای درست را در کلمات و جمله ها به کودک آموزش می دهد. سطح بازی باید مناسب سن کودک و مرتبط با نیازهایش باشد.
متخصص گفتار درمانی به صورت عملی به کودک یاد می دهد که چطور بعضی صداها را تولید کند و برای تولید این صداها چطور زبانش را حرکت بدهد.
درمان های دهانی – حرکتی / تغذیه ای
در این نوع از درمان، ممکن است گفتار درمان از تمرین هایی مثل ماساژ صورت و تمرین های مختلف زبان، لب ها و فک استفاده کند تا عضلات دهان برای خوردن، نوشیدن و بلعیدن تقویت شوند.
چه زمانی به گفتار درمانی نیاز است؟
ممکن است کودکان به دلایل مختلفی به گفتار درمانی احتیاج داشته باشند. اما معمولاً مشکلات زیر نیاز به گفتار درمانی را ایجاد می کنند:
- نقص در شنوایی
- تأخیرها شناختی (تأخیر در تفکر)
- عضلات دهانی ضعیف
- نقص های مادرزادی مثل شکاف کام
- اتیسم
- مشکلات بیانی
- مشکلاتی در روان صحبت کردن
- اختلالات تنفسی
- اختلالات تغذیه ای و اختلالات بلعیدن
- آسیب های مغزی
درمان کودکانی با مشکلاتی از این دست باید هر چه زودتر آغاز شود. کودکانی که در سن پایین (زیر 5 سال) وارد فرایند گفتار درمانی می شوند، معمولاً نتایج بهتری از درمان می گیرند.
اگر کودک شما مبتلا به اختلالات زبانی یا گفتاری است، برای آگاهی از فرآیند گفتار درمانی با مشاوران آیدانیتو تماس بگیرید.
در ادامه مطالعه مقاله «اختلالت یادگیری در کودکان» را به شما پیشنهاد میکنیم.