راهنمای مطالعه
مثبت اندیشی
مثبت اندیشی یک نگرش ذهنی و هیجانی است که بر نیمهی پر لیوان تمرکز میکند و همیشه به دنبال نتایج مثبت است. یک فرد مثبت اندیش شادی، سلامتی و موفقیت را پیش بینی میکند و معتقد است که میتواند از عهدهی کنار زدن هر مانع و سختیای بر بیاید.
همهی انسانها مفهوم مثبت اندیشی را قبول ندارند. بعضی آن را غیر عقلانی میدانند و آدمهای مثبت اندیش را مسخره می کنند. اما در هر صورت تعداد افرادی که مثبت اندیشی را میپذیرند رو به افزایش است.
امروزه این موضوع بین عموم مقبولیت زیادی پیدا کرده است و این را میشود از کتابها، همایشها و مقالههای زیادی که با محوریت این موضوع تهیه شدهاند، فهمید.
مثبت اندیشی چطور اتفاق میافتد؟
شاید به واسطهی داستان زیر فرایند و چگونگی تأثیر مثبت اندیشی را بهتر درک کنیم:
حمید رزومهاش را برای یک موقعیت شغلی فرستاده بود، اما باور نمیکرد که بتواند آن را به دست بیاورد چون نتیجهی ارزیابیهایش از خودش در سطح پایینی قرار داشت و خودش را آدم شکست خوردهای میدانست. او نگرش منفیای نسبت به خودش داشت و باور داشت که باقی افرادِ جویایِ آن موقعیت شغلی، از او لایقتر هستند.
ذهن حمید سرشار از افکار منفی و ترس بود. او تمام هفته به روز مصاحبهی کاری فکر میکرد و البته اطمینان داشت که قرار است شکست بخورد.
بالاخره روز مصاحبه فرا رسید. آن روز، او دیر از خواب بیدار شد و فهمید تیشرتی که قرار بود بپوشد، کثیف است و تیشرتهای دیگرش هم چروک هستند. او با یک تیشرت چروک بر تن و بدون خوردن صبحانه از خانه بیرون رفت.
در طول مدت مصاحبه بسیار مضطرب، سرشار از احساسات منفی، گرسنه و نگران لباسش بود. همهی اینها حواسش را پرت کرده بود و نمیتوانست بر مصاحبه تمرکز کند. رفتار کلی او تأثیر خیلی بدی بر مصاحبهکننده گذاشت و در آخر ترسش به حقیقت پیوست و نتوانست آن موقعیت شغلی را به دست بیاورد.
سینا هم رزومهاش را برای همان جایگاه شغلی فرستاده بود. او مطمئن بود که این شغل را به دست میآورد. در طول هفته مصاحبهی کاری را تصور کرده و اغلب خودش را در حالتی تأثیرگذار دیده بود و در خیالاتش در مصاحبه قبول شده بود.
شب قبل از روز مصاحبه، لباسهایی که قرار بود بپوشد را آماده کرد و کمی زودتر از همیشه به خواب رفت. صبح روز بعد به قدر کافی صبحانه خورد و قبل از ساعت مقرر به مصاحبهی کاری رسید.
سینا در مصاحبه بسیار تأثیرگذار عمل کرد و صاحب شغل شد.
ما از این دو داستان چه چیزی یاد میگیریم؟ آیا کسی از جادو استفاده کرده بود؟
نه! همه چیز خیلی طبیعی رخ داده بود.
مثبت اندیشی یک روش زندگی است
با یک نگرش مثبت ما احساساتی لذتبخش را تجربه میکنیم. این نگرش ما را پر انرژیتر و خوشحالتر میکند، موفقتر عمل میکنیم و حتی سلامتیمان ارتقا پیدا میکند.
مثبت اندیش که باشیم، با سری بالا حرکت میکنیم، صدایمان قدرتمندتر خواهد شد و زبان بدنمان همهی این احساسات خوب را نشان خواهد داد.
مثبت اندیشی و منفی اندیشی مسری هستند
ما تحت تأثیر افرادی که ملاقات میکنیم قرار میگیریم و بر آنها تأثیر میگذاریم. این اتفاق به صورت غریزی و گاهی اوقات ناخودآگاه است. شاید ندانیم اما کلمات، افکار، احساسات و زبان بدن بسیار قدرتمند و تأثیرگذار هستند.
آیا کسی می تواند منکر این بشود که ما دوست داریم در کنار آدمهای مثبت وقتمان را سپری کنیم و ترجیح میدهیم که از آدمهای منفی دور باشیم؟
افکار، کلمات و نگرشهای منفی موجب ایجاد احساسات و رفتار منفی میشوند. وقتی ذهنی منفیباف باشد، ناراحتی و احساسات منفی شکل میگیرند و این اتفاق ریشهی اصلی شکست، عصبانیت، نا امیدی و ناراحتی است.
نکاتی برای دستیابی به تفکر مثبت
شما میتوانید مثبت اندیشی را با استفاده از تصورات مثبت، خودگوییهای ذهنی مثبت و خوشبینی کلی و امیدوار بودن توصیف کنید. همهی اینها مفاهیم کلی و مبهمی هستند. اگر میخواهید به یک مثبتاندیشی تأثیرگذار برسید به مثالهای واضحی احتیاج دارید. کارها و رفتارهایی که با تمرین همیشگی بخشی از زندگی شما بشوند و شما را به فردی مثبت اندیش تبدیلکنند.
در اینجا به نکاتی برای دست یابی به تفکر مثبت اشاره میکنیم:
روز خود را مثبت شروع کنید
اینکه روز خود را چطور آغاز کنید، باقی ساعات روز شما را شکل میدهد. آیا تا به حال تجربهی این را داشتهاید که دیر و با ترس و نگرانی بیدار شوید و بعد بقیهی روزتان به بدترین شکل ممکن سپری شود؟ این احتمالاً به این معنا است که شما روزتان را با احساسات منفی و یک دیدگاه منفی آغاز کردهاید و باقی روزتان هم منفی شده.
به جای اینکه اجازه بدهید احساسات و افکار منفی کنترل شما را به دست بگیرند، روزتان را با حسی مثبت آغاز کنید. رو به روی آینه با خودتان صحبت کنید. شاید اوایل به نظرتان خندهدار بیاید، اما روبهروی آینه به خودتان بگویید: «امروز روز خوبی خواهد بود» یا «من امروز فوق العاده خواهم بود.»
خواهید دید که همین جملهها چقدر روزتان را باکیفیتتر خواهد کرد.
بر چیزهای خوب، هر چند کوچک، تمرکز کنید
ما تقریباً همیشه با موانعی در زندگی روبهرو هستیم. مفهومی به نام «یک روز بی عیب و نقص» وجود ندارد. مهم این است که یاد بگیریم موقع مواجهه با یک چالش، بر فایدههایش تمرکز کنیم. حتی اگر این فایدهها خیلی کوچک باشند.
برای مثال اگر در ترافیک گیر کردهاید، به این فکر کنید که حالا فرصت دارید تا به برنامهی رادیویی مورد علاقهتان گوش دهید.
در موقعیتهای بد طنزپرداز بشوید
به خودتان اجازه بدهید که در تاریکترین موقعیت ها شوخی کنید. به خودتان یادآوری کنید که این موقعیت بعداً به خاطره تبدیل خواهد شد و میتوانید در آینده در موردش جک بسازید.
شاید این کار به نظرتان امکان پذیر نیاید، اما حتماً بارها تجربه کردهاید که وقتی مدتها از یک اتفاق ناراحتکننده میگذرد، صحبت کردن در موردش آسانتر میشود و حتی میشود به آن خندید. پس همین حالا به بدشانسیها بخندید.
شکستها را به کلاس درس تبدیل کنید
شما بیعیبونقص نیستید. هیچ کس این طور نیست. قرار است بارها در زندگی شکست بخورید و تجربه کسب کنید. به جای تمرکز بر شکستها به کاری که قرار است بعداً انجام دهید، فکر کنید و شکست خود را تبدیل به یک درس کنید. مثلاً ممکن است بعد از شکست در یک پروژهی کاری به قوانین جدیدی، به عنوان نتیجه ،دست پیدا کنید.
گفتوگوهای درونی منفی را به گفتوگوهای درونی مثبت تبدیل کنید
گاهی اوقات خودگوییهای منفی اصلاً قابل تشخیص نیستند اما به راحتی در زندگی شما میخزند و تأثیرات عمیق خودشان را بر روان شما حک میکنند. ممکن است فکر کنید: «من در این کار خیلی بد هستم» یا «من نباید اصلاً وارد این کار میشدم» اما این افکار تبدیل به احساساتی درونی میشوند و ممکن است تصور شما از خودتان را شکل بدهند.
وقتی مچ خودتان را در حال خودگوییهای منفی میگیرید، آنها را متوقف کنید و جایشان را با گفتوگوهای مثبت عوض کنید. برای مثال به خودتان بگویید: «من در این کار بد هستم، اما به محض اینکه تمرین کردن را شروع کنم، عالی خواهم شد.»
در زمان حال زندگی کنید
منظور از زمان حال همین حالا است. منظور امروز یا این ساعت نیست. منظور دقیقاً همین لحظه است.
ممکن است رئیستان به شما بیاحترامی کرده باشد، اما چه چیزی همین الان و در همین لحظه دارد آزارتان میدهد؟ حرفهایی که او پنج دقیق پیش زد را فراموش کنید. فراموش کنید که پنج دقیقهی دیگر چه خواهد گفت. بر همین لحظه تمرکز کنید. خواهید دید که این لحظه، آنقدر هم که فکر میکنید، بد نیست.
بیشتر افکار منفی از اتفاقاتی در گذشته یا تصوراتی اغراقآمیز در مورد آیندهی احتمالی سرچشمه میگیرند پس در همین لحظه باقی بمانید.
دوستان، همکاران و آموزگارانی مثبت اندیش پیدا کنید
وقتی آدمهای مثبت را در اطراف خود قرار دهید، چشم اندازتان مثبت خواهد شد، داستانهایی مثبت خواهید شنید و در فضایی سرشار از انرژی مثبت معاشرت خواهید کرد.
کلمات مثبتِ آدمهای مثبت اندیش به روح و روان شما خواهند نشست و طرز فکر شما را تحتتأثیر قرار خواهند داد. شاید پیدا کردن افراد مثبتاندیش کار سختی باشد اما به شما کمک میکند تا عوامل منفی را از زندگی خود پاک کنید. تا جایی که میتوانید تلاش کنید تا مثبت اندیشی را در دیگران ایجاد کنید و اجازه دهید تا مثبت اندیشی آنها بر شما اثر بگذارد.
ورزش کنید
ورزش کردن یکی از مفیدترین روشها برای افزایش مثبت اندیشی است. ورزش موجب کاهش استرس میشود، وضعیت ذهنی را متعادل میکند و فرد با دست یابی به یک اندام متناسب، اعتماد به نفسش افزایش مییابد و به تصور رضایت بخشی از خودش میرسد.
حتی یک پیاده روی کوتاه روزانه که به بخشی همیشگی از برنامهی زندگی تبدیل شود، میتواند در درازمدت موجب افزایش تفکر مثبت و خوشبینی شود.
نگرشهای ما در زندگی کاملاً به خودمان بستگی دارند و به واسطهی دیدگاهی که در زندگی فردی انتخاب میکنیم، مسیرمان مشخص میشود. همهی اعمال ما از آنچه در مغزمان میگذرد، تأثیر میگیرند و به همین دلیل تفکر مثبت یا منفی به فعالیتهایمان در حوزههای فردی و اجتماعی جهت میدهد.
با تمرین مثبت اندیشی میتوانیم راحتتر، سریعتر و با امید و آرامش بیشتری به اهدافمان برسیم.
در ادامه مطالعهی مقالهی «توانایی مدیریت استرس» را به شما پیشنهاد میکنیم.