راهنمای مطالعه
اختلال شخصیت
یک اختلال شخصیت، نوعی اختلال روانی و شامل یک الگوی فکری و رفتاری ناسالم و سفت و سخت است. فردی که مبتلا به یک اختلال شخصیت است در درک مسائل و ارتباط آن ها با موقعیت ها و آدم ها دچار مشکل می شود.
این موضوع باعث می شود که او متوجه نشود که از یک اختلال شخصیت رنج می کشد. چون شیوه ی فکری و رفتاری اش در نظر خودش طبیعی است. حتی ممکن است دیگران را بابت چالش هایی که با آن ها مواجه است سرزنش کند.
اختلالات شخصیت معمولاً در نوجوانی یا اوایل جوانی آغاز می شوند. این اختلالات انواع زیادی دارند. بعضی از آن ها ممکن است در میان سالی کمتر قابل مشاهده باشند.
نشانه ها
انواع اختلال شخصیت، بنابر ویژگی ها و نشانه هایشان در سه طبقه قرار می گیرند. آدم های زیادی که مبتلا به یک اختلال شخصیت هستند، علائم و نشانه های حداقل یک اختلال دیگر ر اهم نشان می دهند.
برای تشخیص اختلال شخصیت در یک فرد، لازم نیست که او همه علائم و نشانه های فهرست شده را نشان بدهد.
طبقه اول اختلالات شخصیت
افکار و رفتارهای غیر عادی و عجیب، ویژگی اصلی طبقه اول اختلالات شخصیت است. اختلال شخصیت پارانوئید، اختلال شخصیت اسکیزوئید و اختلال شخصیت اسکیزوتایپ در این طبقه جا می گیرند.
اختلال شخصیت پارانوئید
- بی اعتمادی و شک فراگیر به دیگران و انگیزه هایشان
- یک باور غیر قابل توجیه که دیگران قصد دارند به فرد پارانوئید صدمه بزنند
- یک شک غیر قابل توجیه به وفاداری و قابل اعتماد بودن دیگران
- تردید در اطمینان به دیگران، به علت یک ترس غیر منطقی که دیگران ممکن است از اطلاعات فرد بر علیه او استفاده کنند
- واکنش خشمگین و خصمانه به چیزهایی که در نظر فرد توهین یا بی اعتنایی تلقی می شوند
- تمایل به سپر دفاعی گرفتن در برابر دیگران
- شک غیر قابل توجیه و مداوم به اینکه همسر فرد در حال خیانت است
اختلال شخصیت اسکیزوئید
- عدم علاقه به روابط فردی یا اجتماعی و ترجیح دادن تنهایی
- دامنه محدودی از ابراز احساسات
- ناتوانی در لذت بردن از بیشتر فعالیت ها
- سرد یا بی تفاوت بودن نسبت به دیگران
- علاقه خیلی کم یا بی علاقگی به رابطه جنسی
اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
- لباس پوشیدن، افکار، باورها و صحبت کردن عجیب و غریب
- تجربیات ادراکی عجیب مثل شنیدن صدای کسی که نام فرد را به آرامی صدا می زند.
- واکنش های احساسی یکنواخت یا نامناسب
- واکنش های بی تفاوت، نامناسب یا مشکوک به دیگران
- افکار عجیب مثل اعتقاد به اینکه فرد می تواند با افکارش بر مردم و اتفاقات تأثیر بگذارد
- باور به اینکه اتفاقات و تصادفات عادی پیام های پنهانی برای فرد دارند
طبقه دوم اختلالات شخصیت
طبقه دوم این اختلالات با افکار و رفتارهای بیش از حد هیجانی، غیر قابل پیشبینی و نمایشی شناخته می شود و شامل اختلال شخصیت ضد اجتماعی، اختلال شخصیت مرزی، اختلال شخصیت نمایشی و اختلال شخصیت خودشیفته است.
اختلال شخصیت ضد اجتماعی
- بی توجهی به نیازها و احساسات دیگران
- دروغ گویی، دزدی و کلاه برداری
- مشکلات مداوم با قانون
- خشونت مداوم و زیرپاگذاشتن حقوق دیگران
- بی توجهی به امنیت خود یا دیگران
- رفتارهای تکانشی یا بدون فکر قبلی
- بی مسئولیتی
- عدم پشیمانی از رفتارهای اشتباه
اختلال شخصیت مرزی
- رفتارهای پر خطر و بدون فکر قبلی مثل روابط جنسی پر خطر، قمار یا غذا خوردن بیش از حد
- یک تصویر شکننده و بی ثبات از خود
- روابط بی ثبات و همراه با احساسات شدید
- خلقی که اغلب در واکنش به استرس های بین فردی بالا و پایین می شود
- رفتارهای مرتبط با خودکشی و آسیب زدن به خود
- ترس شدید از تنها ماندن
- احساس مداوم پوچی
- خشم و عصبانت مداوم و شدید
- شک مرتبط با استرس که می آید و می رود
اختلال شخصیت نمایشی
- به دنبال توجه بودنِ مداوم
- تحریک های احساسی، نمایشی یا جنسی برای جلب توجه
- به راحتی تحت تأثیر دیگران قرار گرفتن
- تغییر احساسات شدید و سریع
- نگرانی بیش از حد در مورد ظاهر
اختلال شخصیت خودشیفته
- باور فرد به اینکه آدمی خاص و از دیگران مهم تر است
- خیال پردازی در مورد قدرت، موفقیت و جذابیت
- ناتوانی در شناخت نیازها و احساسات دیگران
- اغراق در دستاوردها و استعدادها
- انتظار تشویق و تحسین شدن مداوم
- پرخاشگری
- حسادت به دیگران یا باور به اینکه دیگران به او حسودی می کنند.
طبقه سوم اختلالات شخصیت
طبقه بندی سوم اختلالات شخصیت با اضطراب و افکار ور فتارهای سرشار از ترس شناخته می شوند. این طبقه شامل اختلال شخصیت اجتنابی، اختلال شخصیت وابسته و اختلال شخصیت وسواسی – اجباری است.
اختلال شخصیت اجتنابی
- حساسیت بیش از حد به انتقاد یا بی توجهی
- احساس نا کافی، غیر جذاب و حقیر بودن
- اجتناب از فعالیت های کاری ای که نیازمند روابط بین فردی هستند
- انزوای اجتماعی و اجتناب از فعالیت های جدید و ملاقات با غریبه ها
- احساس خجالت بیش از حد در موقعیت های اجتماعی و روابط فردی
- ترس از مورد پذیرش قرار نگرفتن، خجالت زده شدن یا احمق به نظر آمدن
اختلال شخصیت وابسته
- وابستگی بیش از حد به دیگران و احساس نیاز به مراقبت
- رفتار مطیعانه در برابر دیگران
- ترس از تنها ماندن و مجبور شدن به مراقبت از خود
- کمبود اعتماد به نفس، نیاز به بیش از حد به کمک و توصیه های دیگران و تضمین آن ها برای کوچک ترین تصمیم گیری ها
- دشواری شروع یا انجام پروژه ها به علت کمبود اعتماد به نفس
- دشواری مخالفت با دیگران و ترس از مورد پذیرش قرار نگرفتن
- نیاز شدید به یک رابطه جدید، وقتی یک رابطه ای پایین می گیرد
اختلال شخصیت وسواسی – اجباری
- مشغولیت بیش از حد به جزئیات، نظم و قوانین
- کمال گرایی بیش از حد که وقتی که همه چیز بی عیب و نقص نباشد، منجر به تداخل در عملکرد و استرس می شود.
- تمایل به کنترل کردن مردم، مسئولیت ها و موقعیت ها و ناتوانی در محول کردن کاری به دیگری
- بی توجهی به روابط دوستانه و فعالیت های لذت بخش به علت تعهد بیش از حد به کار
- یک دنده و سفت و سخت بودن
- انعطاف ناپذیری درباره اخلاقیات یا ارزش ها
اختلال شخصیت وسواسی – اجباری همان اختلال وسواسی – اجباری ای نیست که در مجموعه اختلالات اضطرابی قرار دارد.
دلایل اختلال شخصیت
شخصیت مجموعه ای از افکار، احساسات و رفتارها است که هر فردی را منحصر به فرد می کند. و در واقع روشی است که به واسطه آن فرد می بیند، درک می کند و با دنیای بیرون ارتباط برقرار می کند. شخصیت در دوران کودکی و به واسطه عوامل زیر شکل می گیرد:
- ژن ها
- محیط
متخصصان اعتقاد دارند که تأثیرات ژنتیکی و محیطی، علل اختلال شخصیت هستند. ممکن است ژن های فردی او را برای ابتلا به یک اختلال شخصیت مستعد کنند یا یک اتفاق مهم در زندگی، محرک یک اختلال باشد.
عوارض اختلالات شخصیت
اختلالات شخصیت این قابلیت را دارند که زندگی فرد و کسانی که در زندگی او هستند را به شیوه ای منفی تحت تأثیر قرار دهند. این اختلالات می توانند روابط، شغل یا تحصیل را مختل کنند و ممکن است به انزوای اجتماعی یا اعتیاد به الکل و مواد مخدر ختم شوند.
در ادامه مطالعه مقاله «انواع اختلالات» را به شما پیشنهاد می کنیم.
چنانچه شاهد نشانه های یک یا چند اختلال شخصیت در خودتان یا یکی از نزدیکانتان هستید، برای اطلاع از روش های درمان با مشاوران آیدانیتو تماس بگیرید.