راهنمای مطالعه
مشکلات ارتباطی در نوجوانان
سال‌های نوجوانی می‌توانند برای بسیاری از خانواده‌ها سال‌های دشواری باشند. نوجوانان در این دوران کم‌کم صاحب باورها و عقیده‌های مخصوص به خودشان می‌شوند. معمولاً ارزش‌های یک نوجوان با ارزش‌های والدینش متفاوت هستند. این اتفاقات و تغییرات نشان‌دهنده‌ی استقلال نوجوانان‌اند.
برقراری ارتباط با یک نوجوان، دشوارتر از تعامل با کودکان و جوانان است. مشکلات ارتباطی در نوجوانان ، نتیجه‌ی جهان‌بینی متفاوت آن‌ها با جهان‌بینی بزرگسالان اطرافشان است. اما اگر پدر و مادرها، معلم‌ها و سایر مسئولان مدرسه در مورد دوران نوجوانی و ویژگی‌های آن آگاه باشند، می توانند ارتباطی سالم و مناسب با نوجوان برقرار کنند.
مسائلی که بر ارتباط با نوجوانان تأثیر می‌گذارند
دوران نوجوانی، دوران تغییرات پرسرعت است و این تغییرات نه‌تنها نوجوان بلکه خانواده‌اش را هم تحت‌تأثیر قرار می‌دهند. در اینجا به نکاتی اشاره می‌کنیم که توجه والدین به آن‌ها می‌تواند رابطه با نوجوان را تسهیل کند:
- انسان‌ها با گذر از مرحله‌ی نوجوانی، از یک کودک تبدیل به یک بزرگسال مستقل می‌شوند. شما باید در این فرایند به فرزندتان کمک کنید.
- سعی کنید تصمیم‌های مهم خانوادگی را با هم بگیرید. در مورد مسائل مختلف با فرزند نوجوان بحث و گفتوگو داشته باشید و تلاش کنید به نتایجی برسید که برای هر دو شما قابل‌قبول باشند.
- ممکن است دیدگاه یک نوجوان با دیدگاه شما متفاوت باشد. شاید شما نتوانید علائق و فعالیت‌های فرزند نوجوانتان را درک کنید. به این موضوع با دید مثبت نگاه کنید. این نشان دهنده‌ی این است که فرزندِ نوجوانِ شما دارد یاد می‌گیرد که انسان منحصربه‌فردی بشود.
- گاهی اوقات نوجوان تصمیم اشتباهی می‌گیرد. تلاش کنید که حمایت‌گر باشید و مدام از او انتقاد نکنید. نوجوانان درس‌های ارزشمندی از اشتباهاتشان می‌گیرند.
- به نوجوان نشان بدهید که برای او ارزش قائلید و بی‌قیدوشرط دوستش دارید.
راه حل مشکلات ارتباطی در نوجوانان
برای پیشگیری از مشکلات ارتباطی در تعامل با یک نوجوان و حل این مشکلات، موقع مواجهه با آن‌ها، پیشنهاد می‌کنیم:
بیشتر از آنکه صحبت کنید، گوش بدهید
یادتان باشد که همه‌ی ما دو گوش و یک دهان داریم. این ویژگی نشان‌دهنده‌ی این است که باید دو برابر میزانی که صحبت می‌کنیم، گوش بدهیم. مخصوصاً در ارتباط با نوجوانان، رعایت این نکته بسیار اهمیت دارد.
با هم وقت بگذرانید
نوجوانان اغلب درگیر فعالیت‌های مدرسه، دوستان و علائقشان هستند اما شما می‌توانید سر میز صبحانه یا شام با آن‌ها گفتوگو کنید. اگر فرزند نوجوانتان را با ماشین به مدرسه می‌برید یا به خانه برمی‌گردانید، از چنین فرصت‌هایی استفاده و با او صحبت کنید.
به حریم خصوصی نوجوان احترام بگذارید
نوجوانان نیازمند فضایی برای خودشان هستند. به این فضا احترام بگذارید. مثلاً قبل از ورود به اتاق نوجوان در بزنید.
با علائق نوجوان همراه شوید
به موسیقی موردعلاقه‌ی او گوش بدهید، برنامه‌ی تلویزیونی دلخواهش را در کنار او تماشا کنید. اگر به صورت حرفه‌ای ورزش می‌کند، در جلسات مسابقات او شرکت کنید. به او نشان بدهید که برای علائق و سرگرمی‌هایش ارزش قائل هستید.
پدر یا مادر دوست داشتنی‌ای باشید
نوجوانی دورانی است که نوجوان درگیر مسائل زیادی می‌شود و عمیقاً احتیاج دارد که دوست داشته شود. عشق‌تان را به صورت جسمی به او نشان بدهید و اگر با تماس‌های فیزیکی راحت است، او را در آغوش بگیرید و ببوسید.
دستاوردها و موفقیت‌هایش را جشن بگیرید. مشکلاتش را ببخشید، وقتی مشکلی دارد به او گوش بدهید و در حل مشکلات حمایتش کنید. این رفتارها اعتمادبه‌نفس و عزت‌نفس نوجوان را افزایش می‌دهند.
با فرزندتان خوش بگذرانید
زمانی را به خنده و شادی و خوش‌گذرانی اختصاص بدهید. خوش‌گذارنی در کنار هم موجب تجربه‌ی احساسات خوبی می‌شود و یک حالت حمایتی را در خانواده به وجود می‌آورد.
بخش اعظم مشکلات ارتباطی در نوجوانان ، ناشی از عدم درک آن‌ها است. افزایش آگاهی در زمینه‌ی تغییرات جسمی و روانی نوجوان در دوران بلوغ می‌تواند به برقراری یک رابطه‌ی سلام و صحیح با نوجوان بی‌انجامد.
در ادامه مطالعه‌ی مقاله‌ی «دوران بلوغ» را به شما پیشنهاد می‌کنیم.