راهنمای مطالعه
اعتیاد به مواد مخدر
اعتیاد یک بیماری است و بر مغز و رفتار آدم ها تأثیر می گذارد. وقتی کسی مبتلا به اعتیاد به مواد مخدر است، مهم نیست که آن ماده چقدر آسیب زا است، او نمی تواند در برابر استفاده از مواد مخدر مقاومت کند.
اعتیاد به مواد مخدر فقط مربوط به هروئین، کوکائین یا دیگر مواد غیر قانونی نیست. آدم ها می توانند به نیکوتین، الکل، مسکن ها و داروهای قانونی معتاد شوند.
ممکن است فردی در ابتدا تصمیم بگیرد ماده مخدری را مصرف کند تا حس ناشی از آن را تجربه کند. ممکن است فکر کند که می تواند میزان و دفعات استفاده را کنترل کند، اما در طول زمان مواد مخدر عملکرد مغز را تغییر می دهند.
این تغییرات فیزیکی می توانند تا مدت ها باقی بمانند و باعث شوند که فرد معتاد کنترل خودش را از دست بدهد و رفتارهای آسیب زایی از او سر بزند.
معنای اعتیاد
مصرف مواد مخدر به معنای استفاده از مواد قانونی یا غیر قانونی به روش های نادرست است. ممکن است کسی قرصی را بیشتر از میزان مورد نیاز مصرف کند یا از نسخه شخص دیگری استفاده کند. ممکن است بعضی آدم ها برای تجربه احساسی بهتر، کاهش استرس یا اجتناب از واقعیت دارویی را مصرف کنند اما بتوانند این عادت بد را متوقف کنند و دیگر به سراغ آن ماده نروند.
اعتیاد به مواد مخدر زمانی اتفاق می افتد که توقف مصرف آن، حتی در صورتی که سلامتی فرد را در خطر قرار دهد و موجب مشکلات مالی، عاطفی و رابطه ای بشود، امکان پذیر نباشد. این تمایل به مصرف مواد مخدر می تواند چنان در زندگی آدم معتاد نفوذ کند که رهایی از آن امکان ناپذیر به نظر برسد.
تأثیر مواد مخدر بر مغز
مغز عضو عجیبی است و کاری می کند که انسان بخواهد تجربیات لذت بخش را تکرار کند. در نتیجه انسان این انگیزه را پیدا می کند که یک رفتار یا فعالیت خاص را چندین و چند بار انجام بدهد.
مواد مخدری که ممکن است اعتیاد آور باشند، سیستم پاداش مغز را مورد هدف قرار می دهند. آن ها مغز را غرق ماده ای شیمیایی به نام دوپامین می کنند. این ماده موجب تجربه احساس شادی شدید می شود. در نتیجه فرد می تواند مدام آن را مصرف کند تا به اوج لذت برسد.
در طول زمان مغز به دوپامین بیش از حد عادت می کند، در نتیجه فرد معتاد برای تجربه اوج لذت باید دوپامین بیشتری مصرف کند و دیگر عوامل لذت بخش زندگی مثل غذا یا معاشرت با خانواده و دوستان در نظرش رنگ می بازد.
وقتی به مدتی طولانی مواد مخدر مصرف شود، ممکن است تغییراتی در سیستم های شیمیایی مغز هم ایجاد شوند.
این تغییرات ممکن است به این موارد آسیب بزنند:
- قضاوت
- تصمیم گیری
- حافظه
- توانایی یادگیری
تغییرات مغزی در کنار هم باعث می شوند که فرد به روش هایی خارج از کنترلش مواد مصرف کند.
خطر اعتیاد به مواد مخدر در چه کسانی بیشتر است؟
بدن و مغز هر شخصی متفاوت است. آدم ها به مواد مخدر هم واکنش متفاوتی نشان می دهند. بعضی افراد اولین بار که آن را تجربه می کنند احساس فوق العاده ای دارند و می خواهند که این تجربه تکرار شود. دیگرانی هم هستند که از آن متنفر می شوند و هرگز نمی خواهند که این عمل را تکرار کنند.
هر کسی که مواد مخدر مصرف می کند معتاد نیست اما این اتفاق می تواند برای هر کسی و در هر سنی بی افتد.
بعضی چیزها مثل عوامل زیر می توانند احتمال اعتیاد را افزایش دهند:
- سابقه خانوادگی
- مصرف مواد مخدر در سن پایین
- اختلالات روانی
- روابط پرتنش
نشانه های اعتیاد
ممکن است یک فرد معتاد یک یا چند نشانه هشدار دهنده زیر را داشته باشد:
- نیاز شدید و هر روزه یا چند بار در روز به مواد مخدر
- مصرف مواد مخدر، بیشتر از میزان مورد نظر و اختصاص دادن زمانی بیشتر از زمان مورد نظر به مصرف
- حمل همیشگی مواد مخدر و خریدن آن حتی در صورتی که فرد قادر به پرداخت هزینه نباشد
- تداوم مصرف مواد مخدر، حتی در صورتی که موجب مشکلاتی در محل کار، خانواده و روابط دوستانه بشود
- صرف زمان خیلی زیاد برای تنهایی
- مراقبت نکردن از خود و نرسیدن به ظاهر
- صرف بیشترین زمان برای خرید ماده مخدر، مصرف آن و بازیابی خود بعد از تأثیرات ماده مخدر
- تجربه احساس بیماری موقع تلاش برای ترک
چه باید کرد؟
اگر مصرف ماده مخدر از کنترل خارج و موجب مشکلاتی شود، فرد و اطرافیانش باید حتماً به فکر راه چاره ای باشند. درمان اعتیاد به مواد مخدر زمان بر است. ترک اعتیاد می تواند شامل روش هایی مثل دارو درمانی، جلسات مشاوره و … باشد. خلاصی از اعتیاد به مواد مخدر دشوار اما امکان پذیر است.
در ادامه مطالعه مقاله «روش های ترک اعتیاد» را به شما پیشنهاد می کنیم.
برای اطلاع از روش های ترک اعتیاد به مواد مخدر، با مشاوران آیدانیتو تماس بگیرید.